Actal, het Adviescollege toetsing regeldruk, heeft het voorstel van de staatssecretaris van financiën om opdrachtgevers medeverantwoordelijk te maken voor het afgeven van een VAR ten zeerste afgeraden! Het zou de dynamiek op de arbeidsmarkt alleen maar ontwrichten.
Actal is er wel voorstander van dat een zelfstandig opdrachtnemer via een webmodule een Verklaring Arbeidsrelatie aan kan vragen, maar het moet makkelijker en transparanter dan de staatssecretaris heeft voorgesteld. Dat blijkt uit een schrijven van Actal aan de staatssecretaris dd 25 februari 2014. De moeite van het lezen waard!
Actal is sinds 2000 actief en adviseert de regering en Staten-Generaal om de regeldruk voor bedrijven, burgers en beroepsbeoefenaren zo laag mogelijk te houden. Actal wil bijdragen aan een samenleving waarin de overheid haar doelen verwezenlijkt en tegelijk mensen zo min mogelijk door regels worden belemmerd.
Zowaar een nobel streven!
De voorganger van de huidige staatssecretaris was van mening dat hij met behulp van een webmodule schijnzelfstandigheid kon voorkomen. Maar naar nu blijkt is er helemaal geen sprake van schijnzelfstandigheid en zou medeverantwoordelijk van opdrachtgevers voor het afgeven van een VAR de zo broodnodige dynamiek op de arbeidsmarkt alleen maar te niet doen. Een onderzoek van het ministerie van EZ geeft aan dat schijnzelfstandigheid niet noemenswaardig bestaat. Zo’n 2 à 14% van opdrachten verleend aan zelfstandigen zijn enigszins diffuus, maar dat komt meer doordat er geen duidelijke en heldere omschrijving is wat nu precies een dienstverband is en wat gezien mag worden als het zelfstandig leveren van arbeid. En dat laatste moet toch mogelijk zijn!
Ondernemers mogen van alles leveren, behalve arbeid. Absurd. Arbeid is juist een van de belangrijkste peilers van onze economie. Een continu veranderende economie is gebaat bij de dynamische inzet van arbeid. De Dynaworker is niet meer weg te denken uit onze maatschappij en iets proberen om te keren dat onomkeerbaar is is onmogelijk.
Uit een onderzoek van ZZP-barometer blijkt dat 18,4% van de zelfstandige opdrachtnemers min of meer door omstandigheden gedwongen, zelfstandig is geworden. Het betreft personen die er de voorkeur zouden aangeven om normaal in vaste dienst van een werkgever te werken, maar om welke reden dan ook geen baan kunnen krijgen. Deze mensen zijn, hoewel projectmatig als zelfstandige, wél aan het werk! Het scheelt de maatschappij zo’n 150.000 werkelozen plus de daarbij behorende uitkeringen. Niet slecht toch? Uiteindelijk komt de belastingbetaler niets te kort, sterker nog, de belastingbetaler, wij dus, hebben er voordeel aan.
Maar dat is niet het belangrijkste. Belangrijk is dat we inzien dat de wereld verandert en dat bij deze veranderingen andere arbeidsvormen horen. Een onderneming moet innoveren, moet kunnen inspringen op de continu veranderende vraag naar zijn diensten of producten en arbeid moet daaraan gerelateerd kunnen worden. De ondernemer definieert doel en behoefte, vertaalt dat naar een vraag op de arbeidsmarkt en selecteert op basis van competenties. Een kern aan vaste medewerkers houdt de kurk drijvende, maar de Dynaworker zorgt voor de strategische personeelsplanning over de grenzen van het traditionele werknemerschap heen.
Er steekt echter een ander fenomeen de kop op, namelijk de schijnwerknemer. Ik doel daarmee op de groep zelfstandigen die niet in loondienst van een werkgever werkzaam willen zijn, maar door de belastingdienst toch als werknemer worden bestempeld.
De oplossing is betrekkelijk eenvoudig. Laat de werkende mens zelf kiezen in wat voor een juridische vorm hij of zij wil werken. Wil je onder de beschermende paraplu van een werkgever werken, dan moet dat kunnen. Wil je als zelfstandige arbeid leveren, dan moet dat ook kunnen. De wet van de grote getallen én de maatschappelijke ontwikkelingen zullen er voor zorgen dat alles zich gezond uitkristalliseert. Er moet natuurlijk wel wat veranderen. Ik ben groot voorstander van driedeling werknemer-opdrachtnemer-ondernemer. Een juridische entiteit ‘de zelfstandig opdrachtnemer’ moet worden gecreëerd, arbeidswetten moeten worden aangepast en het sociaal stelsel moet breder worden getrokken zodat ook de zelfstandigen de gewenste sociale zekerheid krijgen. Werken binnen loondienst en buiten loondienst moet meer met elkaar verbonden worden. Solidariteit bestaat en moet blijven bestaan, maar dan wel voor iedereen.
Zie ook mijn blogs over de webmodule en over de Dynaworker
Wessel van Alphen, Corporate Ambassador en oprichter van De Staffing Groep, toonaangevende staffingorganisatie voor interim professionals van Nederland
Dat lijkt allemaal heel mooi,maar kon in de praktijk nog wel eens bitter tegenvallen. Het zou namelijk niet de eerste keer zijn dat de politiek een advies van een door haar ingesteld orgaan aan z’n laars lapt. Inhoudelijke of rationele argumenten geven lang niet altijd de doorslag. Daarnaast is er ook op de inhoud van het advies wel wat af te dingen. De huidige procedure waarin ondernemers op grond van de historie automatisch een nieuwe verklaring krijgen moet volgens Actal worden afgeschaft. Consequentie: ik moet ieder jaar weer opnieuw een verklaring aanvragen (hoezo terugdringing van administratieve lasten ..). Maar de meest belangrijke tegenwerping tegen het advies is mijns inziens dat er geen opruiming wordt gehouden in de voorwaarden waaronder je als ondernemer/Z|P-er wordt beschouwd. Alles blijft zo feitelijk bij het oude; er wordt geen enkel probleem opgelost. De administratieve lasten worden niet teruggedrongen.
@Klaas. Helemaal met je eens. Daarom ben ik ook een groot voorstander van een eigen juridische en fiscale positie voor de zelfstandig opdrachtnemer. Zonder gedoe met een VAR. Het individu zelf geeft aan of hij/zij als zelfstandige of als werknemer wil werken.
In de nieuwe economie gaat het niet om het hebben van een werkgever, maar om het hebben van werk. Werknemer zijn is een recht en geen plicht! Er moet nog wel heel wat water door de Rijn voor we dat voor elkaar krijgen, maar elk signaal in die richting is meegenomen.
Ik ben inmiddels met een lobby voor dit onderwerp in politiek Den Haag gestart.
Dank voor je reactie. Gr. Wessel.