Met de opkomst van de smartphone en tablet is de discussie over privacy hoog opgelaaid. Onze gegevens komen terecht in databases bij grote bedrijven en het is nogal onduidelijk wat er allemaal mee gebeurt. We gaan een tijdperk tegemoet waarin die discussie nog veel belangrijker wordt. Het is dan ook hoog tijd dat we goed gaan nadenken over de ethische aspecten van internet.
Het is al heel lang zo dat we (vaak ongemerkt) allerlei gegevens naar zoekmachines en softwareleveranciers sturen. De opkomst van mobiele apparatuur heeft er echter voor gezorgd dat er nu veel meer verschillende soorten informatie in grote databases terecht komen. Niet alleen weet men nu wat onze interesses zijn door zoekresultaten op te slaan. Ook is bekend waar we ons op ieder moment van de dag bevinden en vaak ook wat we daar doen. Zo langzamerhand kan men, door die gegevens slim te combineren, een profiel van ons samenstellen waarin patronen tevoorschijn komen die we zelf (nog) niet kennen.
Tot nu toe gebeurde dat op basis van apparatuur die we bij ons dragen: met name smartphones en zeker ook tablets. Zo langzamerhand gaat dat veranderen. Kijk maar eens naar een aantal nieuwe ontwikkelingen zoals de Google lens, cochleaire implantaten (elektronisch implantaat dat geluid omzet in elektrische pulsen naar de gehoorzenuw) en de Brain-Computer Interface (een rechtstreekse verbinding tussen de hersenen en de computer). Natuurlijk staan deze ontwikkelingen nog in de kinderschoenen. Het is echter een kwestie van tijd tot dit soort producten volwassen en praktisch toepasbaar zijn.
Als je een en een bij elkaar optelt dan dient zich een tijd aan waarin de scheiding tussen de digitale en fysieke wereld verdwijnt. We dragen mobiele apparatuur met internettoegang dan niet meer bij ons, maar in ons. We worden een fysiek onderdeel van een wereldwijd netwerk. En welke informatie van ons komt er dán in vreemde handen? En hebben we dan nog wel de mogelijkheid om hier invloed op uit te oefenen?
Klinkt dit vergezocht? Als iemand een jaar geleden had geschreven dat we een pistool van internet zouden kunnen downloaden en opbouwen met behulp van 3D printing, hoe hadden we daar dan op gereageerd? En toch is dat nu al realiteit. In laboratoria werkt men aan technieken waar we ons nu nog geen voorstelling kunnen maken. En die ontwikkelingen gaan alleen maar steeds sneller.
Denk over ethische vragen bij techniek
En dat maakt het belangrijk om nú na te denken over de ethische vragen die aan dergelijke nieuwe techniek vastzitten. Want het is al lang bekend dat je dat niet aan een wetenschapper moet overlaten. Die is bezig met nieuwe techniek en niet met de maatschappelijke gevolgen van wat hij of zij ontwikkelt. En je kunt het aan mensen overlaten om een nieuw product, wat prachtige mogelijkheden biedt, te ge- of misbruiken om andere mensen te bestelen of beschadigen. Denk maar eens aan het buskruit.
Dus ja, de nieuwe techniek maakt veel nieuwe fantastische dingen mogelijk. We kunnen bijvoorbeeld dove mensen weer laten horen en ongetwijfeld komt er een tijd waarin we ook de blinde medemens kunnen helpen. Tegelijkertijd leveren dezelfde nieuwe ontwikkelingen meer dan ooit een gevaar op voor onze privacy en is het nú de tijd om over de ethische aspecten (heel) kritisch na te denken
René Voortwist, Adviseur De Ictivity Groep
Je belicht een interessant thema René. Ik denk dat er altijd een tweestrijd is geweest tussen nieuwe ontwikkelingen en ethiek. Door de opkomst van the Internet of Things is het nog meer in een stroomversnelling gekomen. Natuurlijk ben ik het met je eens dat er kritisch moet worden nagedacht over de privacy gevolgen op nieuwe technologie, maar aan de andere kant wordt persoonlijke benadering ook steeds belangrijker in de huidige markt. De consument vraagt daar ook om. Ik word zelf ook niet vrolijk als ik een brief van bijvoorbeeld mijn telecomprovider op de mat krijg, waar geachte heer/mevrouw in de aanhef staat en vervolgens een aanbieding wordt gedaan van een dienst die ik al gebruik. Ik denk dat we als consument en als bedrijf de balans moeten vinden in hoever we hierin kunnen gaan. Denk bijvoorbeeld ook aan de discussie momenteel over Google Glass waar het dragen ervan in bepaalde restaurants wordt verboden.