Briefwisseling

Deze briefwisseling wil ik jullie niet onthouden. Een brief van Irene, een zzp-er, aan Jeroen Dijsselbloem en zijn antwoord aan haar. Elke medaille heeft zijn keerzijde, blijkt maar weer. De briefwisseling heb ik gehaald van de site van metronieuws.nl. Ik vind ze zo intrigerend dat ik ze graag onder jullie aandacht breng. By the way: zoekende naar een nieuwe naam voor zzp-er, wat te denken van ‘Dynaworker’.

Brief aan Jeroen Dijsselbloem.

Lieve Jeroen,

We moeten praten. Ik heb je best hoog zitten als minister van Financiën. Maar omgekeerd heb ik het gevoel dat de liefde is bekoeld. Ooit voelde ik me als zzp’er het oogappeltje van Den Haag. Hét voorbeeld van de flexibilisering van de arbeidsmarkt. Maar het vuurtje is gedoofd. Ik ben nu een probleem geworden waar je onderzoek naar laat doen.

Ik wil weten waar ik aan toe ben. “Ik denk dat er wat moet veranderen”, antwoordde je onlangs op een vraag van een journalist over de hoge kosten van zzp’ers. Maar dat vind ik veel te vaag, Jeroen. Ik dacht altijd dat jij ook blij was met onze vrije relatie. Ik regel mijn eigen pensioen en doe geen beroep op je als ik arbeidsongeschikt raak. In ruil daarvoor betaal ik minder belasting. Eerlijk toch?

Begrijp me niet verkeerd, ik zie dat de belastingvoordelen voor zelfstandigen best royaal zijn. En je moet bezuinigen, dat snap ik ook. Maar besef wel dat een relatie is gebaseerd op geven en nemen. Als jij alle belastingvoordelen weghaalt bij zzp’ers, dan is het fair dat daar meer sociale zekerheid tegenover staat. Alleen blijft van flexibiliteit dan weinig meer over. Is dat echt wat je wilt?

Nu ik toch bezig ben, nog even een irritatiepuntje. Zullen we stoppen met de term zelfstandige zonder personeel? Die is zo negatief. Ik heb dan geen eigen personeel, maar ik bén mijn eigen personeel. Ik heb voor mezelf een baan gecreëerd in een moeilijke tijd in een lastige branche. En dus hoef ik geen beroep te doen op sociale voorzieningen als de WW of de bijstand.
En ik ben ook klaar met die loze verwijten van jou en je collega’s. Ik ben niet zelfstandig geworden vanwege de fiscale voordeeltjes. Maar ik ben voor mezelf gaan werken omdat ik het interessant vind om voor verschillende media te werken. En ik wil ook niet meer beticht worden van verkapte loondienst. Ik heb vele opdrachtgevers en ben bij geen enkele ooit in loondienst geweest.

Ik ben niet veranderd in al die jaren; de blik van de overheid is veranderd. Maar ik hoop stiekem dat je weer een keer zo naar me kijkt als vroeger. En dat je me dan weer waardeert en behandelt als de ondernemer die ik ben. In voor- en tegenspoed.

Liefs, Irene

Antwoord van Jeroen.

Lieve Irene,

Eerlijk gezegd ben ik een beetje geschrokken van je brief. Ik voel ook wel aan dat het de laatste tijd wat stroef loopt tussen ons. Maar de liefde is van mijn kant zeker niet bekoeld. Ik wil juist onze relatie bestendigen. Jouw eigengereidheid zit daarbij echter nogal in de weg.

Je moet weten dat ik je ondernemingslust – en die van veel van je collega’s – bewonder. Het probleem is dat de samenleving nog niet toe is aan onze vrije relatie. Onze verzorgingsstaat is op geen enkele manier ingericht op mensen die geen vaste baan hebben. Ik weet het, in Den Haag promoten we al jaren flexibele arbeid. Maar even onder ons, daar zijn we hier helemaal niet klaar voor.
We hadden ook niet verwacht dat het zo’n storm zou lopen. Met één miljoen zzp’ers is het fiscale voordeel dat jij en je collega’s krijgen wel een heel forse kostenpost geworden. Je mag wel zeggen dat zzp’ers aan hun eigen succes ten onder gaan.

Ik hoop dat je niet boos wordt als ik zeg dat ik je brief aan mijn politieke vrienden in Den Haag heb laten lezen. Maar ook zij weten niet wat ze met jou aan moeten. De tweedeling tussen werknemers en werkgevers is voor ons duidelijk en werkbaar. Met deze twee groepen polderen we onze weg naar allerlei beslissingen. Maar hoe past de zzp’er in dit plaatje?

We weten niet wat jullie willen en hebben geen grip op jullie. Er is niet eens een echt een goede naam voor jullie. Ik ben het met je eens dat ‘zelfstandige zonder personeel’ nogal negatief klinkt. Ik zou je een lief koosnaampje willen geven, maar ik weet niet wat. Zelfstandige zonder poen, zelfstandige zonder pensioen… Allemaal geen fijne termen. De nadelen van al die flexibiliteit die jij zo graag wil, blijven maar door mijn hoofd spoken. Dat werkgevers hun te dure personeel ontslaan en ze vervolgens als goedkope freelancer in dienst nemen. En dat 1 op de 6 zelfstandigen onder de armoedegrens leeft. Om maar niet te spreken van al die zzp’ers die geen cent pensioen opbouwen. Ik lig er ’s nachts wakker van.

Een vrije relatie klinkt aantrekkelijk maar bij nader inzien voel ik me er toch niet zo prettig bij. Ik blijk toch meer een man van de vastigheid. Dus, lieve Irene, wil ik je vragen: wil je me niet een beetje tegemoet komen? Waarom word je niet wat meer werknemer? Dan pas je weer fijn in onze Haagse hokjes. En leven we nog lang en gelukkig.

Liefs uit Den Haag, Jeroen

 Prettige feestdagen en een goed 2015.

Wessel van Alphen, Corporate Ambassador en oprichter van De Staffing Groep, toonaangevende staffingorganisatie voor interim professionals van Nederland.