Het overkwam de Zweedse CEO van beveiligingsbedrijf Securitas. Alf Goransson werd ten onrechte failliet verklaard. Een crimineel had op zijn naam een lening gekregen en niet terugbetaald. Er was sprake van identiteitsfraude. Deze vorm van digitale criminaliteit neemt steeds meer toe. In Zweden was deze zaak één van de 12.800 identiteitsdiefstal gerelateerde misdaden in de eerste helft van 2017. Ook in Nederland worden regelmatig aangiftes gedaan van identiteitsfraude. Twee jaar geleden keken we naar de VPRO-thrillerserie Bellicher waarin met de inbraak in allerlei computersystemen de volledige macht gegrepen werd over de identiteit van de bestuurder van een multinational. Dat leek toekomstmuziek. Inmiddels kan dat elke CEO overkomen, zo bevestigt ook Lodewijk van Zwieten, landelijk Officier van Justitie op het gebied van hightech crime.
Keerzijde
De meest bekende CEO fraudezaak vond afgelopen jaar plaats bij de bestuurder van de Brusselse Crelan Bank. Dat leidde tot een schade voor de bank van $ 76 miljoen. Bestuurders zijn gewaarschuwd, maar de vraag is of ze ook voldoende bestand zijn tegen identiteitsfraude. De keerzijde van verdere digitalisering betekent immers ook meer risico op digitale criminaliteit. De cyberaanvaller is daar waar geld te halen valt. Het is niet alleen de bank die kwetsbaar is en zich moet weren tegen duizenden hackerspogingen per maand. We kennen genoeg voorvallen van grote cyberaanvallen, niet alleen gericht op bedrijven en overheidsinstellingen, ook bestuurders vallen ten prooi.
De risico’s worden steeds groter. Wat als de CEO straks een robot is? Eerder dit jaar meldde Alibaba bestuurder Jack Ma dat het geen tien jaar meer duurt voordat bedrijven gerund worden door robots. Over 30 jaar staat er een robot op de cover van Time Magazine, zo voorspelde hij. Wie weet duurt het geen 30 jaar meer…. Zo maakte in 2014 het Hongkongse Deep Knowledge Ventures bekend dat een softwareprogramma tot volwaardig lid van de Raad van Bestuur werd benoemd. Het stukje kunstmatige intelligentie heeft net zoveel beslissingsbevoegdheden als de overige bestuursleden.
Ook Ray Dalio, bestuursvoorzitter van ’s werelds grootste hedgefonds Bridgewater Associates is gestart met het vervangen van zijn bestuurders. Binnen vijf jaar neemt een slim algoritme 75 procent van alle strategische beslissingen. Last but not least pleiten ook de leden van het World Economic Forum voor de komst van robot CEO’s. Ze nemen volgens de topbestuurders meer en betere beslissingen en zijn minder onvoorspelbaar.
Robot of CEO
Of het nu een mens of een robot is, de CEO is en blijft een ideaal doelwit voor hackers. Bestuurders hebben toegang tot betrouwbare bedrijfsstrategische informatie. Volgens onderzoek is 21% van de zogenoemde phishing mails specifiek bedoeld voor de leidinggevenden van organisaties.
Mijn pleidooi is niet bedoeld om angst aan te jagen. Het is vooral zaak dat bestuurders zich bewust zijn van de digitale gevaren die ze dag-in-dag-uit lopen. Zorg dat gericht en gedegen onderzoek wordt gedaan naar het digitale gedrag van de CEO. Breng in kaart welke gevaren bestuurders lopen en welke maatregelen nodig zijn. Ervaring leert dat dergelijke gerichte acties nog geen gemeengoed zijn bij veel Nederlandse bestuurders. U bent in ieder geval gewaarschuwd.
Martijn van Lom, General Manager Benelux bij Kaspersky Lab Benelux
