Nederland is een uiterst modern land. Soms vergeten we daardoor wel eens dat we eigenlijk heel kwetsbaar zijn voor allerlei rampen. Dat kan desastreuze gevolgen hebben voor onze digitale infrastructuur, waaronder de datacenters waarin allerlei data en diensten behuisd zijn. Naast de uitval van nutsvoorzieningen, is de kans aanwezig dat er bij datacenters onder NAP honderden petabytes aan data verloren zouden gaan.
In de geschiedenis van Nederland zijn overstromingen een terugkerend fenomeen. Ze hadden een verwoestend effect op ons land, maar brachten ons als volk ook dichter bij elkaar en zorgden ervoor, dat we ons beter tegen het water gingen wapenen. Zo leidde de Zuiderzeeramp van 1916 tot de bouw van de Afsluitdijk en het versneld afsluiten van de Zuiderzee. We hebben zoveel maatregelen tegen watersnoodrampen genomen, dat het anno 2015 zelfs overdreven klinkt wanneer er in buitenlandse media wordt gesproken over de risico’s van landsdelen die onder NAP liggen. Toch zijn die er wel degelijk. We leven nu in een wereld die zich grotendeels afspeelt in de cloud. Dat klinkt veilig, hoog en droog, maar de realiteit is dat veel online diensten en digitale gegevens zich bevinden in datacenters onder NAP. En overstromingen zijn bovendien niet het enige gevaar voor onze digitale infrastructuur.
Risicokaart
Een helder overzicht van de risico’s die we in Nederland lopen is te vinden op de Risicokaart-website. Hier is precies te zien waar al onze kritische infrastructuur zich bevindt, welke gebieden overstromingsgevaar lopen en waar bijvoorbeeld aardbevingen voorkomen. Het laatste is bijvoorbeeld het geval in Drente, Groningen en Limburg, waar met enige regelmaat aardschokken optreden als gevolg van gaswinning en mijnbouw. Als je al deze risico’s naast elkaar legt, dan zijn de veilige gebieden van Nederland ineens gereduceerd tot Gelderland en Overijssel. Het is daarom heel begrijpelijk dat bedrijven voor zekerheid gaan en bij voorkeur een datacenter kiezen dat in een laag risicogebied ligt. Maar ook datacenters in lage risicogebieden zijn natuurlijk niet geheel ongevoelig voor de indirecte gevolgen van grote rampen, zeker als essentiële nutsvoorzieningen uitvallen.
Rampenplan
In datacenters is redundantie het beste middel om de continuïteit van de dienstverlening te garanderen. Deze gedachte wordt letterlijk doorgevoerd van de netwerkbekabeling naar de servers toe tot de algehele stroomvoorziening. Alle apparatuur, van de switches tot de koelsystemen, zijn dubbel uitgevoerd, zodat er bij de uitval van één systeem altijd nog een tweede is om het over te nemen. In elk van onze twee datacenters staan daarom twee enorme dieselmotoren continu stand-by om bij stroomuitval het gehele datacenter van stroom te voorzien. Naast een enorme tank met 60.000 liter diesel zijn er bovendien afspraken gemaakt met leveranciers die ons bij een ramp binnen 4 uur van extra voorraad kunnen voorzien. En zo zijn er nog tal van maatregelen getroffen die ervoor zorgen dat het datacenter nooit zomaar offline kan gaan. Moderne datacentra verdienen een dergelijke, bijna militaire vorm van beveiliging, omdat ze een uiterst belangrijk onderdeel zijn van de kritische IT-infrastructuur van Nederland. Voor zowel de overheid als bedrijven is het daarom zaak om zo goed mogelijk in kaart te brengen welke gevaren je diensten en gegevens lopen in een datacenter. Ofwel: bevinden je IT-systemen zich in een risicogebied, of niet?
Eric Vredeveldt is directeur van Previder
