In een wereld waarin duurzaamheid en energiebesparing steeds belangrijker worden, biedt de restwarmte van datacenters een innovatieve en milieuvriendelijke oplossing. De tienduizenden servers die in datacenters draaien, produceren immers grote hoeveelheden warmte.

Warmtenet Meerhoven

Traditioneel wordt deze warmte afgevoerd naar de buitenlucht, maar Interconnect heeft samen met de gemeente Eindhoven een stap gezet om deze restwarmte in te zetten voor het warmtenet van de Eindhovense wijk Meerhoven. “Dit betekent dat de restwarmte van het datacenter niet verloren gaat, maar bijdraagt aan de verwarming van honderden huizen,” legt Rob Stevens, CEO van Interconnect Services uit, tijdens een discussie die Stijn Grove zowel met Stevens als met Ronald Zwart, Project lead Energy Systems bij Gemeente Eindhoven voerde tijdens de Green Datacenter Conference in de Jaarbeurs. Grove is directeur van Dutch Data Center Association (DDA), een van de organisatoren van de conferentie.

Minder inzet bio-energiecentrale

Het gebruik van restwarmte uit datacenters biedt diverse voordelen, legt Zwart uit. “Ten eerste wordt deze warmte nuttig ingezet, in plaats van verloren te gaan in de buitenlucht. Dit draagt bij aan het verminderen van de vraag naar primaire energiebronnen.”

Minstens zo belangrijk is echter dat deze warmtebron helpt om de bio-energiecentrale, die voorheen de volledige warmtevoorziening voor de wijk Meerhoven verzorgde, te ontlasten. “De bio-energiecentrale kan hierdoor minder draaien, wat weer zorgt dat het gebruik van biomassa vermindert.”

Ten slotte zorgt het gebruik van restwarmte voor een betrouwbare warmtebron in de winter, weet Stevens. “Datacenters draaien immers 24 uur per dag, dus de bewoners van Meerhoven zijn ook op koude dagen verzekerd van warmte.”

Pioniersrol

Gespreksleider Grove constateert dat de gemeente Eindhoven en Interconnect met dit initiatief een pioniersrol spelen in de energietransitie. Zwart geeft hem daarin gelijk. “Het gebruik van biomassa als warmtebron heeft de afgelopen jaren steeds meer kritiek gekregen vanwege de onzekerheid over de duurzaamheid ervan.”

Er is daarom gezocht naar alternatieven die niet alleen milieuvriendelijker zijn, maar ook een betrouwbare en constante levering kunnen garanderen. “Zoals Stevens al aangaf produceren datacenters, zoals die van Interconnect, doorlopend warmte. Hierdoor bieden zij een stabiele en continue warmtebron” Deze constante levering van warmte maakt datacenterwarmte een aantrekkelijk alternatief. 

Specifieke technologie

Stevens tekent er wel bij aan dat niet elk datacenter standaard in het leveren van restwarmte kan voorzien. “Interconnect heeft haar datacenters in Eindhoven en ’s-Hertogenbosch strategisch gebouwd en voorbereid op de toekomst van restwarmtebenutting.”

De nieuwe vleugel van het datacenter in Eindhoven, die in 2020 is gebouwd, is bijvoorbeeld volledig uitgerust met technologieën die het mogelijk maken om restwarmte efficiënt te benutten. Ook in het datacenter in ‘s-Hertogenbosch wordt restwarmte al gebruikt om het naastgelegen kantoor te verwarmen. Stevens: “Dit draagt bij aan energiebesparing binnen de eigen organisatie.”

Meer duurzame voordelen

Grove vraagt als directeur van DDA of het gebruik van warmtewisselaars nog andere voordelen biedt. Stevens reageert enthousiast op die vraag. “Het gebruik van warmtewisselaars in de datacenters van Interconnect biedt niet alleen voordelen voor de omgeving, maar ook voor de bedrijfsvoering zelf. Wanneer warmte wordt afgevoerd via warmtewisselaars, kan tegelijkertijd koude lucht terug de serverruimtes in worden geleid. Hierdoor hoeft het datacenter minder energie te besteden aan koeling, wat weer bijdraagt aan energiebesparing en kostenreductie.”
Uit de uitleg van Stevens blijkt zo, dat het efficiënte systeem ervoor zorgt dat Interconnect zo energiezuinig mogelijk kan opereren en dat de totale energiekosten verlaagd worden. “Bovendien sluit het aan bij onze duurzame bedrijfsstrategie, waarin het verlagen van de milieu-impact centraal staat.”

Datacenterproject belangrijke stap

Het project in Eindhoven, waar de restwarmte van het datacenter naar het warmtenet van Meerhoven wordt geleid, is slechts een begin. Dat blijkt uit de vragen die Grove stelt. Zwart: “Het warmtenet van Meerhoven voorziet momenteel 3.000 tot 4.500 woningen van warmte, maar de ambities voor Eindhoven reiken verder. De stad heeft momenteel zo’n 120.000 woningen en verwacht dat er in de toekomst nog eens 60.000 bijkomen.” Al deze woningen moeten van het aardgas af en hebben alternatieve warmtebronnen nodig. “De gemeente ziet het datacenterproject als een belangrijke stap in de energietransitie en hoopt dat het succes ervan als voorbeeld kan dienen voor andere wijken en projecten.”

Inwoners betrekken bij de transitie

Stevens wijst op een ander belangrijk aspect van het succes van een project als dat in Eindhoven. “Het gaat ook om de betrokkenheid van de lokale bevolking. Bewoners moeten goed geïnformeerd worden over de veranderingen die plaatsvinden in hun warmtevoorziening en de voordelen die deze bieden, zoals lagere emissies en een stabiele warmtevoorziening.” Daarnaast is de samenwerking belangrijk als het gaat om het imago van datacenters weet Stevens.

Het gebruik van restwarmte uit datacenters biedt zo een praktische en duurzame oplossing voor de vraag naar milieuvriendelijke warmtebronnen. Het project in Eindhoven is een inspirerend voorbeeld voor andere datacenters en gemeenten die streven naar verduurzaming, concludeert Grove. Het laat zien dat met innovatieve technologie en de juiste partners, restwarmte kan worden ingezet om een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Interconnect en de gemeente Eindhoven hopen met dit project de weg vrij te maken voor soortgelijke initiatieven, niet alleen in Nederland maar ook daarbuiten.