Breaking the code of change is een van de meest grondige boeken die ik gelezen heb over verandermanagement. Het boek is een verslag van een conferentie onder de top van de wetenschappers over veranderkunde. Grofweg zijn er in de wetenschap twee stromingen, theorie E en theorie O. Theorie E is de harde, maakbare, planbare kant van veranderen, angelsaksisch gestuurd. Theorie O is de Rijnlandse stroming. Verandering moet van onderaf komen, is emergent.
Het boek behandelt diverse thema’s uit de veranderkunde waarbij steeds een artikel geschreven is door iemand uit het E-zicht, een artikel uit het O-zicht en vervolgens een reactie op beiden die het beste uit beide werelden probeert te zoeken. De volgende thema’s worden behandeld:
1. Wat is het uiteindelijk doel van veranderprogramma’s? Het ondersteunen van winstmaximalisatie of het opbouwen van een ‘capability’ in de organisatie?
2. Moet je een veranderprogramma top-down of bottom-up aanpakken?
3. Wat verandert er primair? Systemen en structuren of de cultuur?
4. Kan je veranderprogramma’s plannen of is er veel meer sprake van emergente verandering?
5. Moet je beloningen vroeg in een veranderprogramma inzetten om mensen te stimuleren mee te doen of laat om de verandering vast te houden?
6. Welke rol spelen consultants? Moeten ze met z’n velen de verandering leiden of is een enkeling die verandering uit de eigen organisatie laat komen voldoende?
7. Als laatste wordt er nog nagedacht over welke vormen van wetenschappelijk onderzoek het beste geschikt zijn voor veranderprocessen.
Bijzonder boeiende thema’s, beschreven door top wetenschappers als Senge, Galbraith en Weick.
Wel is goed merkbaar dat het boek al wat verouderd is, uitgegeven in 2000. Recente inzichten uit de complexiteitstheorie komen nog nauwelijks aan de orde, zelf-organisatie lijkt niet bestaand, voor elke verandering zijn òf managers òf consultants nodig…
André Heijstek, Improvement focus
