We leven in bijzondere tijden. Robots, AI, IoT, big data; nieuwe technologie zet hele economieën op zijn kop. Het thema van het World Economic Forum in Davos was dan ook Globalization 4.0: hoe de vierde industriële revolutie de wereld in een stroomversnelling brengt. Toch zit de uitdaging niet zozeer bij de ontwikkeling van die steeds geavanceerdere technologieën. Het gaat er vooral om hoe gewone burgers en werknemers het tempo kunnen bijbenen.
Eind vorig jaar al publiceerde het World Economic Forum het rapport The Future of Jobs. Dat schetst de grootschalige disruptie op de arbeidsmarkt. In alle sectoren zullen banen verdwijnen vanwege robots en automatisering. Er zullen ook nieuwe functies ontstaan, vooral in functies waarbij data en automatisering de creatieve en analytische vaardigheden en beslissingen van de mens zullen versterken.
Basisvaardigheid voor medewerkers
Data wordt de rode draad voor bedrijven en banen. Organisaties die relevante data verzamelen, filteren, analyseren en toepassen nemen een voorsprong. En dataskills zijn de competenties die het verschil maken. Met dataskills bedoel ik niet zozeer de expertise van data-analisten en datawetenschappers. Bij hen zit het wel goed. Het gaat mij meer om de basisvaardigheden van medewerkers. Die moeten in staat zijn om inzichten uit data en machines te halen en de juiste vragen te stellen.
En daar schort het nog wel aan. De ontwikkeling van die individuele datavaardigheden – ook wel de datageletterdheid of data literacy genoemd – blijft achter bij het tempo waarin de arbeidsmarkt verandert. Nog geen kwart van de werknemers wereldwijd vindt zichzelf voldoende vaardig om data te lezen, interpreteren, gebruiken en ter discussie te stellen, aldus de Data Literacy Index.
U denkt misschien: nou èn? Toch is datageletterdheid niet alleen handig en prettig voor de werknemer zelf. Uit cijfers blijkt dat organisaties met een grotere mate van datageletterdheid aantoonbaar meer waard zijn dan de achterblijvers. Uit het onderzoek voor de Data Literacy Index (pdf), dat in opdracht van Qlik door Wharton School van de University of Pennsylvania is uitgevoerd, kwam naar voren dat datageletterde organisaties een meerwaarde hebben van 320-534 miljoen dollar.
Wat kun je als organisatie doen?
Wat kun je er als bedrijf of instelling aan doen om de datageletterdheid in de eigen organisatie te vergroten? Ten eerste komt het aan op trainen en opleiden. Investeer in de vaardigheden van bestaande en toekomstige medewerkers en zorg ervoor dat die goed toegerust en zelfverzekerd met data kunnen werken. Er wordt ook wel geïnvesteerd in opleiding, maar volgens het WEF-rapport gaat de aandacht dan vooral uit naar de toch al hoogopgeleide en datageletterde medewerkers.
Verder is het belangrijk dat organisaties begrijpen hoe belangrijk data is voor de businesscase. Het juiste gebruik van data biedt tegenwoordig enorme kansen. Dat moet je snappen, maar je moet vervolgens ook in actie komen. Uit het Data Literacy Report blijkt dat maar 8% van de organisaties de afgelopen vijf jaar iets veranderd heeft in de manier waarop data wordt toegepast. Ten derde moet data toegankelijk gemaakt worden. Data skills zijn belangrijk, maar je hebt er niets aan als data niet beschikbaar is en er geen toepassingen zijn om de inzichten eruit te halen voor beslissingen.
Over de technologie hoeven we ons geen zorgen te maken. Die blijft zich wel ontwikkelen in een duizelingwekkend tempo. Onze zorg en aandacht moeten vooral gericht zijn op de mensen. Hoe zorg je ervoor dat de medewerkers niet achterop raken? Voor organisaties die willen profiteren van de kansen en mogelijkheden van de vierde industriële revolutie – en niet ten onder willen gaan – is dat de belangrijkste opdracht.
Emmanuel Vanderhaegen, Sales Director Benelux, Qlik
