In 2015 ging het stelsel van jeugdhulp, ouderenzorg en maatschappelijke ondersteuning op zijn kop. Gemeenten werden verantwoordelijk voor de uitvoering. Cliënten en hun naasten moesten daarnaast nadrukkelijker de regie krijgen. Een grote transitieoperatie met veel knelpunten, die in de afgelopen twee jaar lang niet allemaal opgelost zijn. Maar er gloort hoop dankzij digitalisering en een flinke dosis opportunisme.
Uit de jaarrapportage 2016 van de Monitor Transitie Jeugd (MTJ) blijkt dat het nog niet allemaal even gladjes verloopt in de jeugdhulp sinds de transitie. Het gaat niet goed bij de aanvraag van hulp. Ook melden cliënten dat ze zich niet gehoord en serieus genomen voelen. Verder worden er veel drempels ervaren bij het toewijzen van de hulp. Financiën zijn uiteraard een probleem – althans, cliënten hebben het gevoel dat financiële belangen prioriteit krijgen boven hun belangen. Een ander knelpunt is de samenwerking tussen verschillende instanties nadat de hulp gestart is. Veel melders geven aan dat als er beter was samengewerkt, escalatie voorkomen had kunnen worden. Problemen liggen dus op het gebied van cliëntgerichtheid, toewijzing van hulp, samenwerking tussen partners en bij de financiën. Serieus genoeg allemaal, maar de oplossing is binnen handbereik.
Niemand weet van elkaar wat ze doen
Digitalisering is hier wat mij betreft het sleutelwoord. Met een centraal digitaal platform kun je cliënten de regie geven, medewerkers in staat stellen om altijd en overal veilig te werken en de samenwerking tussen zorgpartners op elkaar afstemmen. In de afgelopen twee jaar hebben wij veel ervaring opgedaan met WinCare. Een platform dat jeugdhulporganisaties helpt om de zorg en hulpverlening dichtbij en in samenwerking met de cliënt te organiseren.
De cliënt en het gezin bepalen wie betrokken wordt bij de ondersteuning en hebben via de applicatie altijd inzicht in het gezinsplan. Alle betrokkenen in het zorgproces zijn gekoppeld via hetzelfde digitale platform. Afhankelijk van ieders rol en rechten zijn relevante informatie en toepassingen altijd en overal veilig beschikbaar. Dat voorkomt bijvoorbeeld dat er diverse instanties bij het gezin betrokken zijn, maar dat niemand van elkaar weet wat ze doen. Of dat er gaten in de ondersteuning vallen. Of dat iedereen hard aan het werk is, maar dat er vergeten wordt naar de cliënt te luisteren. Inmiddels maakt ruim 10% van de jeugdhulpinstellingen gebruik van dit systeem. Er zijn natuurlijk ook andere systemen, maar er zijn er eerlijk gezegd maar weinig die de totale hulpverlening zo om het gezin heen bundelen.
Het tekort in de zorg wegpoetsen
Dan is er nog de kwestie van de financiën. Digitalisering kan ook helpen om kosten te besparen. Daarmee poets je echter nog niet het (gevoelde en reële) tekort in de zorg weg. Maar dat wordt in de komende weken allemaal keurig opgelost. Sla de verkiezingsprogramma’s of -A4-tjes er maar op na. Alle partijen buitelen over elkaar heen met de extra investeringen in de zorg. De SP wil 4,2 miljard euro investeren, de VVD maakt 2 miljard vrij. D66 zet 400 miljoen in voor opleiding van hulpverleners en wil meer geld naar eHealth. De PVV zegt alvast 1 miljard extra toe, GroenLinks 1,7 miljard, PvdA 300 miljoen. Na 15 maart 2017 is er dus in ieder geval geen enkel financieel probleem meer in de zorg. Nu alleen nog even vaart maken met die digitalisering.
Marcel Lucker, Winvision
