Disruptie? De online Van Dale kent het woord (nog) niet, maar het staat wel in de woordenlijst van de Nederlandse taal en het WikiWoordenboek. Het betekent ontwrichting en dat is inderdaad wat we nu volop zien. Ontwrichting van bedrijfsmodellen, ja zelfs van complete markten! En die ontwrichting gaat intussen heel veel verder dan standaardvoorbeelden als Uber en Airbnb. Dat ICT-businessmodellen veranderen weten we allemaal, maar de ontwrichting komt niet van de klassieke concurrenten – die natuurlijk óók ICT inzetten – maar van die vijf programmeurs om de hoek!
De grote ontwrichting die we zien zijn terug te voeren op het verdwijnen van de tussenpersoon. Aanbieder en afnemer worden dankzij slimme IT direct met elkaar in contact gebracht. Bankfilialen zijn niet meer nodig, verzekeringsagent is een uitstervend beroep en reisbureaus verdwijnen uit het straatbeeld. En, inderdaad, we kunnen ons huis rechtstreeks verhuren aan een belangstellende en onze auto te gelde maken als taxichauffeur (althans, tot voor kort).
En als we deze trend nog wat verder doortrekken zou LinkedIn de uitzendbranche overbodig kunnen maken, zorgt de zelfrijdende auto ervoor dat het openbaar vervoer kan inpakken en er geen autoverzekeringen meer nodig zijn (aanrijdingen zijn immers verleden tijd). En als Apple zijn zinnen zet op een handige betaalapp, zijn niet alleen die bankfilialen niet meer nodig, maar komt de bank er zelfs helemaal niet meer aan te pas. Hier zien we dat bedrijven moeiteloos ‘branchevreemde’ activiteiten kunnen ondernemen, multinationals links en rechts ingehaald kunnen worden en startups in onwaarschijnlijk korte tijd miljarden waard worden.
Hoe moeten we nu met disruptie omgaan? We roepen dat er ‘meer innovatie’ moet komen en dat bedrijven ‘zichzelf opnieuw moeten uitvinden’. Maar wat betekent dat? Volgens mij is de kern dat de gangbare denkpatronen doorbroken moeten worden. En dat lukt alleen als andersdenkenden – vaak de jeugd, maar niet altijd – de kans krijgen hun creatieve ideeën uit te werken tot een tastbaar concept! Daarbij moeten zij niet worden lastiggevallen met hoe de business op dit moment loopt. Dat is het ‘oude denken’. Denk in plaats daarvan na over wat de meeste mensen binnen het bedrijf ‘onmogelijk’ vinden. Zorg in het management voor een ‘tiende man’ die verplicht anders moet denken dan de andere negen, een rol die overigens geknipt is voor de Chief Technology Officer.
Mijn eigen bedrijf bevindt zich in een merkwaardige positie. Aan de ene kant maakt wat we doen deze ontwrichting mogelijk, tegelijk zijn wij zelf natuurlijk niet immuun voor disruptie. Dus ook wij moeten er voortdurend rekening mee houden dat we links of rechts worden ingehaald. Dat betekent dat we er allereerst voor moeten zorgen dat onze technologie voorop blijft lopen, met voldoende snelheid en flexibiliteit om de innovaties mogelijk te maken. Tegelijk geven we ruimte aan nieuwe, creatieve initiatieven en dagen we onze mensen voortdurend uit om het onmogelijke mogelijk te maken.
Het blijft natuurlijk lastig. We zien de ontwikkelingen best, alleen moeten we ze ver genoeg weten door te trekken. Daar hebben we de creatieve andersdenkenden en visionairs voor nodig. Maar hoe goed we ook opletten, het onverwachte zie je niet aankomen…
Michel Schaalje, Technisch Manager, Cisco
