Begrippen als lean, six sigma, agile en manufacturing IT zijn werkconcepten die je regelmatig tegenkomt in de media en de praktijk en waar veel trainingen en certificeringen voor worden aangeboden. Deze begrippen worden ook onderling gecombineerd. Zo is er lean – six sigma, lean manufacturing, agile manufacturing, enzovoorts. Niet altijd is even duidelijk welk doel organisaties met deze werkconcepten nastreven. Waarom wil een organisatie bijvoorbeeld agile werken als het geleverde product en de omgeving weinig veranderlijk zijn?
Lean[i] richt zich op het tegengaan van verspilling en wordt daarom vooral met efficiency geassocieerd. Activiteiten die geen waarde toevoegen worden geëlimineerd. Het gedachtegoed van lean vindt zijn oorsprong in de productiemethoden van Ford (scientific management) en Toyota.
Six sigma[i] is gericht op het leveren van een constant en stabiel resultaat. Fluctuaties (schommelingen, spreiding) in output worden aangepakt door (veel) te meten en (statistisch) te analyseren. Six sigma richt zich dus meer op het verbeteren van de kwaliteit van het resultaat. Six sigma is een methode die zijn oorsprong vindt bij Motorola.
Agile[i] betekent behendig of lenig. Agile wordt veel toegepast daar waar flexibiliteit (of veranderkracht)[ii] nodig is. Agile is ontstaan als reactie op het watervalmodel, een model dat veel wordt gebruikt voor het ontwikkelen van software. Het watervalmodel krijgt het verwijt nogal log, bindend en bureaucratisch te zijn.
Manufacturing IT kent een minder eenduidige definiëring dan de voorgaande begrippen. Een vaak genoemd voorbeeld van manufacturing IT is manufacturing execution systems (MES). Dit soort systemen vormt een (integratie)laag tussen enterprise resource planningsystemen zoals SAP enerzijds en productieprocesbesturing anderzijds.
Een van de dienstconcepten waarbinnen deze begrippen samenvallen is bijvoorbeeld supply chain acceleration.[iii] Eén van de oplossingen binnen supply chain acceleration is de manufacturing atlas.[iv] De manufacturing atlas is een verzameling producten en diensten om – afhankelijk van de klantwens – productieprocessen en logistieke processen te verbeteren en/of aan te passen. De manufacturing atlas kan meerdere doelen ondersteunen:
- Efficiency in processen;
- Flexibiliteit in processen;
- Kwaliteit, wet en regelgeving in processen;
- Integratie van processen;
- Innovatie en maatwerk.
De manufacturing atlas is dus een oplossing waarbinnen werkconcepten zoals lean, agile, six sigma en manufacturing IT worden toegepast. Het inzetten van deze werkconcepten is hierbij sterk afhankelijk van het klantdoel. De praktijk laat zien dat organisaties niet altijd even bewust een werkconcept kiezen dat pas bij het nagestreefde doel. Het is ook niet altijd gemakkelijk. Efficiënt (lean) werken bij het bouwen van een brug is lastig(er) toe te passen omdat locatie en (weers)omstandigheden een grote rol spelen. Dit maakt efficiënt werken lastiger dan bijvoorbeeld in een productiehal met geautomatiseerde productielijnen. Hoewel kwaliteit en veiligheid bij het bouwen van een auto belangrijke criteria zijn, zijn eisen die gesteld worden aan de kwaliteit en veiligheid van een vliegtuig nog veel hoger. Flexibiliteit bij het bouwen van een vliegtuig beperkt zich o.a. tot het bepalen van het aantal stoelen in het vliegtuig en de kleur ervan.
Werkconcepten op zich lijken niet onderscheidend te zijn. Onderzoeksresultaten uit de softwareontwikkelingsbranche spreken elkaar tegen en/of worden bekritiseerd. Enerzijds wordt geschreven dat agile zorgt voor hogere productiviteit, kortere doorlooptijden en meer kwaliteit.[v] Ander onderzoek laat zien dat het juist niet veel uitmaakt of je agile of waterval toepast. [vi] Het kiezen van een werkconcept leidt dus niet automatisch tot betere prestaties. Belangrijk is dat werkconcepten zoals agile, lean en six sigma passen bij het doel en de omstandigheden en dat de methode correct wordt toegepast. Dit vraagt om passende kennis en vaardigheden. Dienstconcepten zoals supply chain acceleration en de manufacturing atlas kunnen hierbij ondersteuning bieden.
Leon Dohmen is principal managementconsultant CGI
[ii] http://www.norea.nl/readfile.aspx?ContentID=70947&ObjectID=981356&Type=1&File=0000037123_Effectiviteit_en_efficiency.pdf
[iii] http://www.cginederland.nl/supply-chain-acceleration
[iv] http://www.cginederland.nl/oplossingen/manufacturing-atlas
[v] http://www.computable.nl/artikel/reviews/detachering/4569590/3484209/lezers-lezen-agile-werkt.html
[vi] http://www.projectkaleidoscope.nl/wp-content/uploads/2013/01/130130-kleine-Kaleidoscope-Internet.pdf (pagina 18, 19)
