Begin jaren negentig van de vorige eeuw zetten de eerste Nederlanders voorzichtig hun eerste schreden op internet. Service providers waren met een lampje te zoeken. In 1993 was XS4All (samen met EuroNet Internet) de eerste commerciële partij die toegang tot internet aanbood. Nog via een telefoonmodem, afgerekend per minuut. Toen de kabelmodems in 1995 in zwang raakten, kon men een maandabonnement afnemen en voortdurend met internet verbonden zijn.
Pas in de tweede helft van de jaren nul gaan bedrijven hun weblocaties onderbrengen bij Internet Service Providers. Aarzelend komen Applicatie Service Providers op gang en organisaties nemen nu een applicatie af op abonnementsbasis bij een aanbieder. De markt ontwikkelt zich verder. Het gaat niet meer alleen om het aanbieden van louter internettoegang – hoewel er natuurlijk nog steeds partijen zijn die alleen dat op het menu hebben staan, maar er komen meer diensten bij. Denk aan back-up, disaster recovery, beheer van de infrastructuur, beheer van (online) applicaties.
Cloud groeit
Van meet af aan is het Nederlandse ISP-landschap erg versnipperd. Talloze kleinere bedrijven bieden heel lokaal hosting activiteiten aan. Genoeg om een redelijke boterham te verdienen. Ze groeien mee met de markt die allengs om partijen vraagt die complete webwinkels kunnen hosten en beheren.
In twintig jaar tijd is de ISP-markt gegroeid naar een wereld waar cloud computing zijn intrede heeft gedaan. Niet meer een simpel servertje hosten in een datahotel of eigen datacenter, maar de aanbieder van diensten waarmee organisaties een deel van hun bedrijfsvoering kunnen uitvoeren.
Zo’n jaar geleden waren er naar schatting van Rudolf Meijer van investeringsmaatschappij Broad Horizon tussen de 600 en 3000 ISP’s in Nederland. Dat is een grote bandbreedte, maar het geeft wel aan dat het krioelt van de ISP’s in Nederland.
Inmiddels is de consolidatieslag in volle gang. Dat bleek bijvoorbeeld al toen Broad Horizon Multrix en True opkocht in 2014. Dat jaar ging de Nederlandse ISP Novadata ook op in de Europees opererende Claranet en nam Provider.nl de hostingactiveit ISP Services van Avira over. Recent was er nog roering toen KPN de IS Group inlijfde, terwijl eerder al de acquisitie van Nines door Sentia de stof deed opwaaien. De achtergrond van deze ontwikkeling is dat de cloud groeit. Er is meer en meer vraag naar cloud diensten, die zich overigens in een steeds ingewikkelder (hybride) omgeving afspelen. En dat gaat inderdaad verder dan een lijntje naar internet open houden.
Innoveren
Er zijn de afgelopen twintig jaar wel innovaties geweest bij ISP’s, maar dat waren vooral technische vernieuwingen om hogere snelheden en betere performance te creëren. Maar nu moeten ISP’s zich gaan vernieuwen op het vlak van diensten die ze aanbieden. Met de komst van wereldspelers als IBM (Softlayer), Microsoft (Azure), Amazon en Google op de ISP-markt moeten de providers hun positie gaan bepalen. Het is eten of gegeten worden! Hardware- en softwareleveranciers gaan op dit vlak de directe concurrentie aan met hun klanten.
Wat kun je doen als ISP? Sommige doen niets; de oprichters laten zich blijgemoed opkopen en cashen. Andere kiezen de strategie om zelf op oorlogspad te gaan. Ze kopen verwante bedrijven op die wel hebben geïnnoveerd of een uitermate interessant klantenbestand hebben. Weer andere pogen hun positie te versterken door hun dienstaanbod te vernieuwen, door hun portfolio uit te breiden, door zich te richten op een specifieke verticale markt, zoals de gezondheidszorg. Of hun diensten uit te breiden met beveiligingsactiviteiten, softwarefunctionaliteiten of analyses van het dataverkeer. Om het even wat er uit de denktank komt rollen: elke ISP dient zich nu te beraden op zijn positie! Het is immers eten of gegeten worden. Zelfs durfkapitalisten laten zien dat ze hongerig zijn.
Ferry Helder, Sales Manager Hosting Solutions bij Insight Technology
