Tja, je gaat als werknemer naar huis, en je neemt (digitale) documenten mee. Maak je dan inbreuk of handel je onrechtmatig?
De rechter te Utrecht vindt van wel. Uit een zeer uitgebreid gemotiveerd vonnis, blijkt dat een medewerker (hierna X) van een bedrijf (hierna Z) – onder andere – een zeer groot aantal documenten van zijn opdrachtgever op zijn privé harde schijven en USB-sticks had gezet en sommige documenten aan derden doorgestuurd. Dit deed X naar eigen zeggen, om er thuis aan te kunnen werken. Het betrof bijvoorbeeld offertes, overeenkomsten, ontwerptekeningen, presentaties, notities, werkaantekeningen en handleidingen.
De rechtbank oordeelt, dat op al deze documenten auteursrechten rusten. De documenten zijn opgesteld door werknemers van Y die gedetacheerd waren bij Z. De rechtbank geeft aan, dat het auteursrecht op de documenten desalniettemin aan Z toekomt (op basis van artikel 7 Auteurswet, het zogenaamde werkgeversauteursrecht). De rechtbank oordeelt vervolgens, dat het kopiëren van de documenten en het doorsturen daarvan een verboden verveelvoudiging en openbaarmaking is van de documenten omdat X daarvoor geen toestemming had van Z.
Dit betekent, dat je op moet passen met het kopiëren en meenemen van werkdocumenten om daar thuis aan te kunnen werken. Dit zou een inbreuk op auteursrechten kunnen zijn, zelfs als je de documenten zelf geschreven hebt. Als je in dienst bent, komt het auteursrecht op het door jou gemaakte werk namelijk automatisch toe aan je werkgever en niet aan jou.
In de meeste gevallen zal dit geen probleem opleveren, bijvoorbeeld omdat je kunt aantonen dat je werkgever impliciet toestemming heeft gegeven voor het kopiëren van de documenten, omdat je er thuis aan moet werken. Vaak e-mailen werknemers dan de documenten naar een privé e-mailadres of zetten ze de documenten op een USB-stick.
In het geval van X had Z echter een VPN-verbinding verzorgd en diverse maatregelen getroffen voor de beveiliging van de documenten. X mocht er daarom niet op vertrouwen dat hij de documenten op een USB-stick mocht zetten en meenemen naar huis. X had dus geen toestemming van Z om de documenten te kopiëren en maakt inbreuk. Zelfs als X wel (impliciete) toestemming zou hebben gehad, dan nog geldt dat deze zou zijn vervallen na het einde van zijn dienstverband, aldus de rechtbank.
Wanneer je werkgever dus een VPN-verbinding heeft verzorgd, dien je die te gebruiken in plaats van e-mail of een USB-stick. In dat geval is het namelijk niet nodig dat je de documenten kopieert en meeneemt omdat je ze vanuit thuis op afstand kunt bewerken.
Overigens speelt hier nog een belangrijke rol, dat het niet gaat om enkele documenten, maar om in totaal 111 Gigabyte (!) aan bestanden, waaronder ook documenten met betrekking tot projecten waar X zelf niet aan werkte. Dit maakt het natuurlijk veel minder aannemelijk dat X deze documenten nodig had om thuis te werken.
Het vonnis bevat verder nog enkele interessante overwegingen met betrekking tot het databankenrecht (daarop maakt X tevens inbreuk) en onrechtmatig handelen door het schenden van vertrouwelijkheid en het meewerken aan het opzetten van een concurrerende onderneming tijdens het dienstverband van X.
Menno Weij is partner bij SOLV advocaten, gespecialiseerd in Technologie, Media en Communicatie
