Tot op het niveau van minister Bussemaker speelt de kwestie van de participatie van vrouwen weer eens op. Al vele jaren blijft het aantal vrouwen in topfuncties onder de maat, ondanks stimuleringsmaatregelen. De minister houdt nu een lijst van vrouwen bij die geschikt zijn voor topfuncties. Want, zo heeft zij de Tweede Kamer laten weten, ‘als er niet buiten de gebaande paden wordt gedacht, verandert er nooit iets’. Ik kan me daar wel wat bij voorstellen, want ook als het gaat om meer vrouwen in de ICT is er niks veranderd.
Met het aantal vrouwen in de technische tak van de IT-sector is er iets merkwaardigs aan de hand, althans in Nederland. Op de internationale ICT-evenementen waar ik naar toe ga, zie ik steevast véél meer ICT-vrouwen dan in ons land. En zeker in Zuid-Europa en in landen van het voormalige Oostblok. Dit verschijnsel valt in het buitenland ook op, diverse collega’s uit andere landen hebben er hun verbazing over uitgesproken.
Nu breek ik mijn hoofd over waar dit verschijnsel vandaan komt. Het is om te beginnen iets dat ik al ken van de tijd dat ik op de HTS zat. IT-vakken werden indertijd op technische scholen gegeven en er was toen maar één meisje op school die deze vakken volgde. Ik denk dat we nog steeds met een erfenis uit die tijd zitten: de beeldvorming is bepaald door het idee van ‘nerds die een leven lang achter een scherm doorbrengen met programmeren’. Terwijl ICT zoveel méér is dan alleen programmeren. Het gaat ook om zorg op afstand realiseren, transport efficiënter maken, veiligheid op straat verbeteren. ICT heeft impact op alles wat we doen, hoe we werken, leven, spelen en leren.
Dan zijn er nog de overbekende stereotypen: vrouwen hebben een ander perspectief op de zaken, beschikken over ‘soft skills’, hebben meer aandacht voor het sociale aspect en denken in oplossingen. Maar als die algemeenheden kloppen, zouden die ook in het buitenland het aantal vrouwen in de ICT moeten beperken. En dat is niet zo. Zit het dan in het DNA? In de opvoeding? De Nederlandse cultuur? Zorgt het gebrek aan vrouwen in de ICT hier voor een slecht voorbeeld? De economische omstandigheden? Hoe het ook zij, in Europa ligt de gemiddelde participatiegraad van vrouwen in de ICT onder de dertig procent. Dat gemiddelde wordt flink omlaaggehaald door Nederland. Doodzonde, want ICT wordt echt beter met vrouwen en de ICT kan elke aanwas van talenten hard gebruiken.
Ik denk dat de overheid en de bedrijven nóg meer moeten doen aan het stimuleren van vrouwen om voor een loopbaan in de ICT te kiezen. Zelf doen we mee met Girls in IT Day. Dit is een initiatief van VHTO, het landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek, om meisjes op jonge leeftijd kennis te laten maken met bèta, techniek en ICT. Wij hebben de meisjes uitgenodigd in het Rijksmuseum. Daar hebben we een ICT- infrastructuur aangelegd om de toenemende trend van mobiele devices te kunnen supporteren. Het Rijksmuseum kan hierdoor op een andere manier contact leggen met bezoekers en allerlei informatieve diensten voor mobiele apparatuur aanbieden.
De meisjes hebben in deze bijzondere omgeving kennisgemaakt met toepassingen van ICT. En elke keer als we dat doen slagen we er in hun beeldvorming om te buigen door hen onverwachte en boeiende kanten van ons vak te laten zien. Daardoor weet ik één ding zeker: er kan echt wat veranderen want vrouwen zijn absoluut enthousiast te maken voor ons vak!
Michel Schaalje (1970), Technisch Directeur Cisco Nederland
