In Huize Haasnoot is het al weer een tijd geleden, maar om mij heen hoor ik veel ouders praten over de Cito-toets. Net als ieder jaar is er weer een lichting prepubers klaar voor de middelbare school. Vroeger begon dat met de aanschaf van een veel te hoge fiets en een veel te zware boekentas. Daarna kwam de zoektocht naar de juiste school. Afstand en de keuze van vrienden was daarin vaak bepalend. Tegenwoordig draait de stap naar de middelbare school nog maar om één ding: technologie.
Is de afstand te groot, dan komt er een eBike. De school wordt geselecteerd op het gebruik van smartboards, laptops en tablets. Huiswerk komt binnen via een virtueel klaslokaal en wordt gedaan met behulp van Wikipedia. Spiekbriefjes gaan via WhatsApp of sms. De grootste uitkomst voor de brugpieper: met de iPad behoort het slepen met de boekentas voorgoed tot het verleden.
Een hele generatie is inmiddels opgegroeid met internet en slimme apparaten. Er lopen nu achtstegroepers rond die meer verstand hebben van ICT dan menige vijftiger! Een bijkomend probleem is dat daardoor ook de hackers steeds jonger worden. Tot nog toe dachten we bij een hacker nog aan een puisterige puber op een zolderkamer. Tegenwoordig hebben we het over knapen die avonturen van SpongeBob nog nauwelijks ontstegen zijn.
Antivirusbedrijf AVG ontdekte onlangs dat een Trojaans paard gegevens, zoals wachtwoorden en credit kaartnummers van online gamegebruikers ontfutselde. [LINK ]. Bij AVG was de verrassing groot toen de virusschrijver een jongen van 11 bleek te zijn. Dit zijn de mannen die in september de middelbare school betreden met een tablet onder de arm.
Kinderen zijn uitermate kundig met computers. Voor scholen ligt er nu de uitdaging om dat in goede, en vooral veilige, banen te leiden. Bijvoorbeeld door ook aandacht te besteden aan de ethische kanten van programmeren. We brengen onze kinderen de regels van goed en slecht bij als het gaat om winkeldiefstal, klasgenoten pesten en vandalisme op straat. Die lessen moeten we ook overhevelen naar de virtuele wereld. Tenslotte brengen veel kinderen daar een groot deel van hun tijd door. Daar ligt een rol voor de ouders, die over de schouder van hun kroost meekijken naar het computer-, tablet- of smartphonescherm. Maar ook de scholen kunnen maatregelen nemen om van brugklassers geen brughackers te maken.
Zodra de leerlingen op de nieuwe middelbare school arriveren worden hun tablets of laptops aangesloten op het schoolnetwerk. Scholen nemen stappen om het netwerk te beschermen tegen allerlei virussen en malware die deze apparaten kunnen introduceren. Zij wijzen bovendien toegangsrechten toe die bepalen welke applicaties de leerling kan en mag gebruiken. De brugklasser van dit jaar weet echter allang hoe hij al deze maatregelen en beperkingen kan omzeilen. Het is daarom belangrijk dat scholen het hier niet bij laten. Zij dienen het gebruik van deze rechten blijvend te monitoren. Want aantonen welke gebruiker toegang heeft tot welke applicatie is geen risicobeheer. Risico is afhankelijk van de interactie tussen alle elementen van toegang.
Dit betekent dat scholen op ieder moment moeten weten wie de leerlingen zijn en welke leerapplicaties zij kunnen gebruiken (Identity Context). Wat zijn de beleidsregels en richtlijnen voor het computergebruik voor de leerlingen? (Policy). Welke rechten hebben de leerlingen (Rights) en welke gegevensbronnen proberen zij te benaderen (Resource Context)? En, misschien nog wel het belangrijkste, wat doen zij met die toegang (Activity)?
Geen van deze elementen maakt op zich het risico op computermisbruik door de leerlingen inzichtelijk. Allemaal samen brengen zij dat echter wel aan het licht. Dat vraagt om een dynamisch en real-time systeem om al deze elementen samen te brengen en te analyseren. Daarmee kunnen scholen risico’s aantonen en evalueren. En begrijpen hoe deze risico’s ontstaan en beperkt kunnen worden. Het toont bovendien trends in computergebruik aan die het misschien nodig maken om de toegangsrechten of gebruiksregels aan te passen. Zo is het systeem voor risicobeheersing niet alleen sterk, maar ook toekomstvast. Dat is heel belangrijk. Want na september komen er alleen nog maar meer, en nog slimmere, elfjarige computergebruikers door de poorten van de middelbare school.
Bram Haasnoot, RealOpen IT
