In de Miljoenennota voor 2025 zijn onderwerpen als digitale veiligheid en cybersecurity niet benoemd. Dit blijkt uit een analyse van ICT-kennispartner Legian uit Den Haag. Dit terwijl minister-president Dick Schoof voorheen Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid was. Eén van zijn belangrijkste verantwoordelijkheden uit het verleden – cybersecurity – lijkt geen financiële prioriteit te hebben voor de nieuwe regering.
Digitale veiligheid in eerdere Miljoenennota’s
Ook de afgelopen jaren is er weinig tot geen aandacht besteed aan digitale veiligheid in de Miljoenennota’s. Uit eenzelfde analyse van Legian – uitgevoerd in september 2023 – blijkt dat het thema digitale veiligheid in de begrotingen van 2021, 2022, 2023 en 2024, slechts één keer aan bod kwam. Dat was in 2022; toen werd het onderwerp zes keer benoemd. Dit kwam door de conflicten met landen aan de Oost- en Zuidgrenzen van Europa en door de toenemende cyberaanvallen.
Groot contrast met de realiteit
De digitale ontwikkelingen gaan snel. Hierdoor nemen mogelijkheden, maar ook uitdagingen zoals toenemende complexiteit, afhankelijkheid en kwetsbaarheid toe. In de Miljoenennota voor 2025 zijn termen als digitale veiligheid en cybersecurity geen enkele keer benoemd. “Het feit dat deze termen niet worden aangekaart, staat in schril contrast met het aantal cyberaanvallen en -dreigingen waar Nederland vrijwel dagelijks mee te maken krijgt”, aldus Dick Hoogendoorn, Chief Technical Officer bij Legian.
Gezien het gevaar hiervan voor de vitale infrastructuur – zoals het internet, de elektriciteits- en drinkwatervoorziening en de continuïteit van (lucht)havens – is het volgens Legian essentieel dat cybersecurity een van de financiële prioriteiten wordt van kabinet-Schoof. “Denk aan investeringen in wetenschappelijk onderzoek en opsporing, maar ook aan het vergroten van het bewustzijn door voorlichting en educatie. Ook kun je denken aan concrete richtlijnen en wetgeving – bijvoorbeeld de Cyberbeveiligingswet – rondom cybersecurity”, vertelt Hoogendoorn.
Investeringen noodzakelijk voor veiligheid burgers
Legian benadrukt dat investeren niet alleen van belang is voor de vitale infrastructuur, maar ook voor de digitale veiligheid van de burgers. Hoogendoorn: “Voor veel burgers is de digitale afhandeling van publieksdiensten, en soms zelfs het gebruik van e-mail nog moeilijk. Ze herkennen geen malafide websites, e-mail phishing of e-mails met links naar malware.”
Hierdoor zijn burgers gemakkelijke slachtoffers voor cybercriminelen, constateert Legian. “Als je hen wilt beschermen, is investeren in cybersecurity noodzakelijk. Met name in preventieve maatregelen, zoals voorlichting, laagdrempelige meldpunten en uiteraard adequate opsporing van cybercriminelen”, concludeert Hoogendoorn.