En dan zijn de poppen aan het dansen. Het recente faillissement van Corso Informatica uit Tiel maakt het eens en voor altijd duidelijk: een freelancer loopt wel degelijk debiteurenrisico. De hele discussie of een freelancer nu wel of niet een zelfstandige is kan, wat mij betreft, de prullenbak in. Is eigenlijk ook niet belangrijk. Veel belangrijker is dat wij met z’n allen onderkennen dat de traditionele arbeidsovereenkomst zijn exclusiviteit gehad heeft. Veel mensen kiezen niet meer voor een baan voor het leven. De huidige werkende is avontuurlijker, wil zich niet binden aan een werkgever, wil zijn eigen keuzes kunnen maken, zijn eigen baas zijn.
Niet allemaal, gelukkig. Er zijn voldoende mensen die wel cultuurdrager van een bedrijf willen zijn en dat is maar goed ook. Maar daarmee moet je niet voorbij gaan aan al die duizenden mensen die als zelfstandig opdrachtnemer aan de slag zijn of willen gaan.
Lieve regering, maak dit nu aub mogelijk. Het gaat echt niet ten koste van de solidariteit, die blijft bestaan. Het gaat echt niet ten koste van de staatskas en ook niet ten koste van uw machtspositie. Sterker nog, solidariteit kan breder getrokken worden, als je maar de juiste maatregelen neemt. De IT-branche is in hoge mate bemenst met freelance IT-specialisten – dat is al jaren zo. Andere branches volgen langzaam maar zeker. Bij Het Nieuwe Werken horen nu eenmaal nieuwe arbeidsvormen. En dat begint met het erkennen van de werkende mens als zelfstandig opdrachtnemer naast de werkende mensen als werknemer. Rond dit zelfstandige opdrachtnemerschap moet wetgeving komen waarbij aan alle maatschappelijke voorwaarden wordt voldaan. En dat kán. De informatietechnologie maakt het gewoonweg mogelijk om elke werkende individueel te benaderen. Daar waar vroeger de werkgever als onbezoldigd incassobureau voor de belastingdienst diende, kan tegenwoordig op eenvoudige wijze de belasting-inning individueel geregeld worden (en niet alleen de belasting-inning).
Voor alle duidelijkheid: ik betreur het ten zeerste dat Corso failliet is gegaan; er zijn teveel verliezers. Als gevolg van het faillissement van Corso zullen honderden zelfstandigen hun factuur niet betaald krijgen. Had dit voorkomen kunnen worden? Het faillissement waarschijnlijk niet, maar wel de gevolgen voor de freelancers. Hoe?
Er zijn twee heldere oplossingen:
- Het Persoon Gebonden Vangnet. Maak het mogelijk dat alle werkenden, dus werknemers en zelfstandige opdrachtnemers, zich op maat kunnen verzekeren. Een palet aan keuzes moet het mogelijk maken dat iedereen zich kan verzekeren, zoals zijn persoonlijke omstandigheden dat vereisen. De ziektekostenverzekering is daar al een voorbeeld van. De wetgeving moet aangepast worden en verzekeraars moeten verplicht worden elke werkende te accepteren, maar de verzekeraar krijgt wel het recht om maatregelen tegen misbruik te nemen. De regering mag minimumeisen aan verzekeraars en aan werkenden stellen. Ook aan werkenden, ja, omdat bij tegenslag de werkende in ieder geval een inkomen heeft, en geen beroep hoeft te doen op de maatschappij.
- Stichting Derdengelden. Dit is meer specifiek voor de zelfstandigen. Gelden betaald aan een Stichting Derdengelden blijven buiten het vermogen van de vennootschap en daarmee zijn betaalrisico’s uitgesloten (mits de eindopdrachtgever betaald, natuurlijk). De stichting mag de van de opdrachtgever ontvangen gelden alleen en uitsluitend aanwenden om de rechthebbenden te betalen. De rechthebbenden zijn de zelfstandig opdrachtnemers en daarmee is de cyclus rond. Allemaal notarieel geregeld. Je kunt het vergelijken met het kopen van een huis. Je betaalt op Derdengeldrekening van de notaris, zodat, in geval van calamiteiten, je je geld niet kwijt bent. Zo’n stichting Derdengelden, speciaal voor zzp-ers, bestaat overigens al.
Wessel van Alphen, Corporate Ambassador en oprichter van De Staffing Groep, toonaangevende staffingorganisatie voor interim professionals van Nederland
