Op dit moment begeleid ik het afstudeeronderzoek van een groep MBA-studenten van de Manchester Business School. Hun onderzoek gaat over “financial inclusion” in Afrika. Voor ons in Nederland is het heel gewoon dat je een of meerdere bankrekeningen hebt, dat je geld kan sparen of lenen. Om mee te doen in economisch verkeer als burger en om als economie te kunnen groeien, is een dergelijke infrastructuur onontbeerlijk. Op het Afrikaanse continent moet er nog veel werk worden verzet. In hun onderzoek vergelijken de studenten de situatie in Kenya, waar inmiddels grote groepen mensen door middel van mobiele toepassingen steeds meer toegang tot bancaire dienstverlening beginnen te krijgen, met Ivoorkust.
Wat kan een land als Ivoorkust leren van Kenya? In hun onderzoek richt de groep studenten zich op een van de aanbieders : “M-PESA-MShwari banking solutions” (www.safaricom.co.ke/), een consortium van telecommunicatie aanbieders, waaronder Vodaphone, en financiële instellingen.
Een interessant sourcingsvraagstuk. De kerncompetenties van de deelnemende partijen zijn evident. Maar is het tot stand brengen van mobiele telecommunicatie een commodity? Net als het faciliteren van financiële transacties? Een randvoorwaarde voor succes is in ieder geval een goede orkestratie van de dienstverlening. Er moet rekening gehouden worden met allerlei wettelijke voorschriften. Zowel de telecommunicatiesector als de financiële sector zijn immers omgeven met voorschriften en regels. Voor het verlenen van de dienstverlening is een aparte juridische entiteit op gezet. Op die manier kunnen alle betrokken bedrijven voor hun bijdrage worden beloond op basis van het eigendomspercentage van de juridische entiteit.
De kracht van de samenwerking is dat het geheel vele malen groter is dan de som der delen. Er wordt een nieuwe dienst geleverd. Door de samenwerking hebben miljoenen Kenianen toegang gekregen tot bancaire dienstverlening. Dit is een enorme stimulans voor de economie en niet onbelangrijk: het biedt kansen van een grote groep van burgers die tot op heden nog “less fortunate in the society” was! De mobile banking is een goed antwoord op de beperkte “financial inclusion” in de context van de grote afstanden en beperkte infrastructuur in het Afrikaanse continent. Een samenwerking die loont. Voor Ivoorkust zou ik zeggen, goed voorbeeld doet goed volgen!
Erik Beulen, KPMG EquaTerra, verbonden aan Manchester Business School en Tias Business School.
