In het verleden heb ik al eens in mijn blogs aangestipt dat ik met bewondering kijk naar exponentiële organisaties: de bedrijven van de toekomst waar Yuri van Geest en Salim Ismail van de Singularity University een fascinerend boekje aan hebben gewijd. Je weet wel: clubs als Airbnb, GitHub, Local Motors, Snapchat, Uber en Valve, die groeien als kool. Gevestigde organisaties werpen jaloerse blikken op hun succes en natuurlijk proberen we te zien door welke succesfactoren we ons kunnen laten inspireren in onze eigen onderneming.
Eén van de exponentiële organisaties waar wij hier in Nederland heel gelukkig van worden, omdat ze sinds kort een pracht van een assemblagefabriek in Tilburg hebben staan, is Tesla.
Tesla heeft in zijn Tilburgse fabriek een 750 meter lange indoor testbaan. Dat kan en mag alleen omdat de wagens geen uitlaatgassen uitstoten, ze zijn immers volledig elektrisch. Maar dat is bepaald niet het enige wat de Tesla’s uniek maakt. Veel interessanter, vanuit mijn perspectief, is dat de auto’s in hoge mate Software Defined zijn. Het blijft natuurlijk een auto, die in de basis afhankelijk is van mechaniek – maar die basis wordt gevoerd, en voortdurend verbeterd, met software.
Iedereen die wel eens een proefrit in de Tesla S heeft gemaakt wordt, behalve door het design en het fantastische acceleratievermogen, getroffen door het enorme touchscreen in de middenconsole. De wagen is in feite een reusachtige tablet op wielen. En de reden daarvoor is niet alleen dat het er hypermodern uitziet. Tesla doet er alles aan de hoeveelheid mechaniek terug te brengen en in te ruilen voor software. Waar we het in feite over hebben is de digitale transformatie van de auto.
Nog niet zo gek lang geleden was een auto niets meer dan een verzameling hardware, met een bescheiden elektrisch circuit dat voornamelijk diende om de explosiemotor op gang te houden en de koplampen te laten branden. De afgelopen jaren is de elektronische functionaliteit toegenomen. Steeds meer functionaliteit wordt elektronisch aangestuurd en inmiddels bevatten de meeste moderne auto’s een vrij serieuze computer.
Toch is het huwelijk tussen elektronica en mechaniek voor de meeste fabrikanten nog wat ongemakkelijk. Het beste wat je er van kunt zeggen is dat de meeste moderne auto’s voorzien zijn van old school IT: jarenlang in ontwikkeling geweest, eenmalig uitgerold en als gebruiker krijg je, als je geluk hebt, misschien nog eenmaal een update, maar verder moet je het er gewoon mee doen.
Het is ongetwijfeld te danken aan de IT-achtergrond van Elon Musk dat de benadering bij Tesla heel anders loopt. Het mechanische deel van je aankoop is nog steeds het fysieke apparaat waarmee je de fabriek uitrijdt, maar voor de rest is de Tesla S in hoge mate een work in progress. Zowel de gebruiker als de fabrikant zelf hebben verregaande mogelijkheden om de wagen op basis van voortschrijdend inzicht aan te passen en te verbeteren. Engineers (software engineers!) van Tesla zijn voortdurend bezig de prestaties van de wagen te verbeteren en uploaden regelmatig nieuwe updates.
Om een voorbeeld te geven: de meest recente software update van de Tesla S is 6.2 en behalve wat leuke services als de locaties van oplaadpunten in de omgeving, voegt deze update ook functionaliteit toe die rechtstreeks ingrijpt op het weggedrag, zoals een automatische noodremfunctie. Het effect is dat de auto die je koopt zichzelf blijft verbeteren tot het moment dat de grenzen van zijn mechaniek bereikt zijn.
En zo zou het ook moeten zijn in je IT-organisatie. Zeker als je internationaal opereert, kan afhankelijkheid van fysieke beperkingen grote gevolgen hebben. ‘Even’ een nieuwe firewall installeren kan een kwestie van weken zijn als er eerst een fysiek kastje per koerier naar de binnenlanden van Brazilië moet worden verscheept, dat dan ook nog ergens door een lokale specialist op de juiste plek in het netwerk moet worden gehangen. En daarna mag je hem pas configureren.
Een belangrijk aspect van digitale transformatie is dat we ons losmaken van onze fysieke beperkingen. Als jij een firewall nodig hebt, wil je inloggen, aanklikken en instellen – ongeacht waar je bent, ongeacht waar je servers staan, ongeacht waar je leverancier uithangt.
Niet iedere leverancier begrijpt het belang van het opheffen van die fysieke afhankelijkheid. Er zijn nog steeds leveranciers die erop staan hun product, dat in feite uit software bestaat, op te sluiten in een metalen kastje. Het liefst met mooie lichtjes en knopjes, zodat je om de paar maanden een nieuw kastje kunt lanceren. Mooi, want dan kun je de ondersteuning voor de oude vormgeving op termijn afbouwen, zodat je klanten een nieuwe versie gaan aanschaffen. Terwijl het in feite gewoon om een software upgrade gaat die je net zo goed (en veel goedkoper) vanuit een cloud store had kunnen aanbieden.
Onlangs heb ik met een aantal van onze klanten de Tesla-fabriek in Tilburg bezocht. Ik begrijp de kracht van een mooie vormgeving. Maar die vormgeving mag geen beperkende factor zijn voor de belangrijkste dienst die je levert en dat hebben ze daar heel goed begrepen. Tesla heeft een methode ontwikkeld om fysieke beperkingen door digitalisering zover te omzeilen dat het hele product verandert. De gebruiker kan nu altijd beschikken over de meest recente updates en services, zonder dat er een monteur aan te pas komt. Daar zouden veel IT-leveranciers nog een puntje aan kunnen zuigen. Wij hebben die digitale transformatie al doorgemaakt. Wat gaat jij doen? Blijf je voort-dieselen of wordt het tijd de digitale toekomst te omarmen?
Martijn ten Kate, country manager bij Interoute
