Home Innovatie & Strategie Overheids-IT naar Engels voorbeeld

Overheids-IT naar Engels voorbeeld

79

Onlangs bleek uit de E-Government Survey 2014 dat Nederland op de vijfde plaats staat bij de ontwikkeling van de e-overheid en elektronische dienstverlening. Deze positie in het VN-rapport klinkt op zichzelf niet slecht, maar in 2012 stonden we nog op de tweede plaats. Het onderzoek naar de ICT-projecten van de overheid is natuurlijk niet voor niets gaande. Ik zie echter goede kansen om ons belastinggeld beter te besteden en weer terug aan de top te komen.

Ik zal de laatste zijn die zegt dat Nederland achterloopt op IT-gebied. Integendeel. In 2013 had 95 procent van de huishoudens toegang tot internet, wat internationaal een zeer hoog gemiddelde is. Volgens het CBS bezocht ruim acht op de tien internetgebruikers van 12 tot 75 jaar in datzelfde jaar een website van de overheid, in de meeste gevallen voor hun belastingaangifte. Het gaat dus best goed met de digitale overheidsdienstverlening in Nederland, maar tegen welke prijs? Er zijn de laatste jaren enorme bedragen verspild aan mislukte IT-projecten. Hadden we dat geld niet beter kunnen besteden?

Dure consultants
Het onderzoek naar de ICT-projecten van de overheid heeft in bepaalde kringen best voor verontwaardiging gezorgd, maar voor mijn gevoel is dat nog lang niet genoeg. De overheid geeft in feite ons belastinggeld uit, maar blijkt hier in de praktijk bijzonder slordig mee om te gaan. Projecten worden veel te groot gemaakt, het is niet duidelijk wie de verantwoordelijkheid draagt en de beslissers hebben vaak te weinig IT-kennis.
Het gevolg is dat de overheid zich laat adviseren door dure consultants. Door hen en een leger aan ontwikkelaars en softwareleveranciers worden we vervolgens op hoge kosten gejaagd. Bovendien worden regelmatig dingen ontwikkeld waar de overheid geen eigenaar van is.

Ik vind het heel verfrissend om te zien hoe er in het Verenigd Koninkrijk invulling wordt gegeven aan de overheids-ICT. Daar wordt ondanks krimpende budgetten flink geïnnoveerd om aan de groeiende vraag vanuit de bevolking te voldoen. Een essentieel onderdeel daarvan is het initiatief uit september 2013 om open standaarden in te voeren (Open Standards Principles). Dit is bedoeld om de diverse en heterogene publieke sector beter te verbinden en de overheidsvisie van Digital by Default en een ‘digital self-service’-toekomst te realiseren.

Meer focus op open source en open standaarden zijn volgens mij ook voor Nederland noodzakelijk om voor lagere kosten een beter geïntegreerde overheidsdienstverlening te creëren. De Nederlandse burgers verwachten immers ook kwaliteit tegen acceptabele kosten.

Meer open source
Dit is het moment om actie te ondernemen. Er is namelijk veel beweging in de manier waarop de overheids-IT is ingericht. Gemeentes krijgen meer verantwoordelijkheden toegeschoven en zullen daardoor meer onderling en met externe partijen moeten samenwerken. Dat is een enorme uitdaging, zeker als je in beschouwing neemt dat er allerlei verschillende vaak gesloten systemen, databases en documentformaten worden gebruikt. Die beperking kan opgeheven worden als de overheid nu eens met de vuist op tafel zou slaan en het gebruik van open source software, open standaarden en open API’s verplicht zou stellen. Ook zou er veel meer samengewerkt moeten worden bij de ontwikkeling van allerlei functionaliteit door zowel de landelijke als gemeentelijke overheden. Hergebruik is immers veel goedkoper dan elke individuele gemeente zelf opnieuw het wiel te laten uitvinden. De overheid zou op deze manier minder van ons belastinggeld verspillen door te investeren in open systemen en platformen. Dat is volgens mij een model waar we allemaal achter kunnen staan.

Ruud Kluivers is general manager van Liferay Benelux

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in