De rode draad in de historie van informatietechnologie (IT) is de schaarste aan softwareontwikkelaars. Het gebrek openbaarde zich het eerst bij computers, gebruikt voor administratieve informatieverwerking. In de zestig jaar daarna trad er nauwelijks verbetering op ondanks de toename van goed opgeleide IT’ers in Nederland en die afkomstig uit het buitenland. Met de brede acceptatie van low/no-code gereedschap gaan we wellicht eindelijk slagen in het wegwerken van de achterstand in softwareontwikkeling.
Volgens de bekende Wet van Moore verdubbelt elke twee jaar het aantal transistoren in een geïntegreerde schakeling. In de praktijk leidde die theorie naar de komst van steeds kleinere, maar ook veel krachtigere computers. Daarvoor zijn ongelofelijk veel toepassingen te bedenken. Echter, softwareontwikkeling verliep niet in hetzelfde tempo als Moore’s ’law’. Om de toegenomen kracht van computerchips te benutten, moeten we veel meer software ontwikkelen, bijvoorbeeld om complexe vraagstukken te lijf te gaan die er binnen onze bedrijven en daarbuiten in de samenleving liggen. Low/no-code is software gereedschap waarmee softwaretoepassingen zich laten maken door ’leken’. Die zijn wel deskundig op een specifiek terrein, maar niet geschoold als programmeur. Hun expertise in bijvoorbeeld bedrijfsvoering, productieprocessen, wet- en regelgeving of gezondheidszorg, volstaat om softwareapplicaties te bouwen voor hun vakgebied. Die werkwijze blijkt aan te slaan.
Ruim 1 op de 3 (37%) IT-beslissers kiest bij het ontwikkelen van een applicatie altijd voor low/no-code boven traditionele programmeertalen. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 500 IT-beslissers en -beïnvloeders over ontwikkelen in low/no-code, uitgevoerd in opdracht van SAP en kennispartner myBrand Conclusion. De helft (48%) van de IT-beslissers en -beïnvloeders vindt dat het ontwikkelen van een idee naar een werkende applicatie sneller gaat met low/no-code dan met traditionele programmeertalen. Volgens Jelle Hendriks, commercieel manager voor low/no-code ontwikkeling bij myBrand Conclusion, krijgt low/no-code vaker een vaste plek in het IT-architectuurlandschap van organisaties. ”Steeds meer organisaties ervaren de voordelen van een hoge ontwikkelsnelheid.”
Ook professionals zien snellere ontwikkeling
Naast dus het feit dat er minder een beroep moet worden gedaan op de schaarse groep professionele softwarebouwers, verloopt, met low/no-code het ontwikkelproces veel sneller dan bij het gebruik van de traditionele programmeertalen. De sterk visueel ondersteunde methodiek van het slepen van objecten op het scherm, lijkt op het bouwen met pasklare Lego-stenen. Plaats voorgeprogrammeerde bouwblokken met verschillende functionaliteit in de juiste volgorde, en het systeem werkt. Ook professionele IT-ontwikkelaars zien dat voordeel en gebruiken veel vaker het low/no-code platform naast hun andere programmeergereedschap.
Volgens de resultaten van het voornoemde onderzoek is de kans groter dat de low/no-code wordt ingezet voor front-end applicaties. Van de respondenten geeft 35% bij het ontwikkelen van software voor kernprocessen de voorkeur aan een traditionele programmeertaal. Complexe toepassingen vragen vaak om zeer hoge processorprestaties. Een programmeur zal daarom eerder grijpen naar instrumenten voor het maken van heel efficiënt draaiende programmacode. Van sommige low/no-code platform is bekend dat ze toestaan om tijdens een ontwikkelsessie over te schakelen naar de programmeertaal C#. Bij praktisch alle low/no-code platforms is de prijs van de gebruikslicentie gebaseerd op de omvang van de gegenereerde code.
Toch hoeft dat geen reden te zijn om low/no-code alleen voor minder vitale toepassingen te gebruiken. PostNL startte 14 jaar geleden al met het verhuizen van de IT-voorzieningen naar de cloud. Willem-Jan van Tongeren, directeur centrale business en IT-services vertelt dat de organisatie inmiddels grote stappen heeft gezet met een gemengd applicatielandschap met onder meer de software voor generieke toepassingen van Saleforce en SAP. Daar waar het concern zich met software kan onderscheiden van de concurrentie, voorzien eigen ontwikkelaars het applicatielandschap van maatwerk software, gemaakt met onder meer het low/no-code platform Mendix.
Digitale innovatie via agile methodiek
Van software die snel tot stand is gekomen, neemt een bedrijf ook snel afscheid, wanneer de functionaliteit niet meer voldoet. Aan software, gebouwd via tijdrovende ontwikkelsessies, gaan IT-afdelingen sleutelen om de functionaliteit aan te passen en de investering te waarborgen. De onderhoudsproblematiek nemen ze dan voor lief. Daarnaast past low/no-code ontwikkeling beter bij het ‘agile’ invoeren van digitale innovaties binnen een organisatie. Multidisciplinair samengestelde teams met vertegenwoordigers uit de business en van de IT-kant overleggen in regelmatige scrumsessies over het projectdoel, de reikwijdte, de voortgang en de afstemming van taken. Snel een applicatie ontwikkelen en gelijktijdig testen (Devops), voorkomt het ontstaan van stroperigheid in de besluitvorming rond het innovatieproces.
Ondanks dat SAP pasklare applicatiesoftware voor bedrijfsvoering levert, omarmen ze ook het low/no-code concept. De cloud zien ze als de aangewezen infrastructuur, waarnaar ze hun gehele klantenkring willen overbrengen. Sommige afnemers ervaren problemen daarmee. In het verleden voegden ze aan hun generieke software maatwerk toe. Er bestaan echter betere alternatieven. Maatwerk zomaar overzetten is niet altijd verstandig.
Volgens Jan Penninkhof, enterprise architect bij SAP Nederland, zit maatwerk in de weg bij het ’upgraden’ van software. Voorts is het in cloudapplicaties ook niet altijd mogelijk om maatwerk in te bouwen. Bovendien is maatwerk overbodig doordat de nieuwe cloud varianten conform voortschrijdend inzicht aanpassing langs evolutionaire weg hebben ondergaan. Wie toch behoefte heeft aan maatwerk, kan deze in de cloud in samenhang met kernapplicaties toepassen. Voor het snel maken of overzetten van de aanvullende software adviseert SAP het gebruik van low/no-code platformen. Ze laten zich allemaal prima toepassen. In het SAP-productfolio zitten twee ’smaken’: Mendix en SAP Build. De functionele integratie van beide in de SAP-omgeving is volgens Penninkhof vrijwel identiek. SAP Build is als eigen product gegoten in een SAP-jasje (Fiori), van waaruit de gebruiker de software activeert.
Fred Franssen, IT-journalist
