Op 15 maart mogen we weer gaan stemmen, en natuurlijk gaan we ook allemaal. Toch? Al jaar en dag stemmen we met een rood potlood, het zogenaamde stempotlood. Feitje: dit doen we al vanaf 1922, daarvoor gebruikte men een zwart potlood. De kleur rood is duidelijker en maakt het tellen makkelijk én is bovendien moeilijker uit te gummen, dus niet zo frauduleus. Vandaar. Fraude, en de ‘digitale invloed van de Russen’, is een reëel gevaar volgens de AIVD. De inlichtingendiensten heeft hiervan geen bewijs gepubliceerd, maar een gewaarschuwd mens telt voor twee.
Hacken is een eitje
De stemcomputers die hier en daar in Nederland werden gebruikt, zijn allemaal ontkoppeld en ingeruild voor papier, potlood en stembureaumedewerkers. Blijkbaar is het hacken van een stemcomputer een eitje, maar het omkopen van stembureauleden ondoenlijk. Dat verbaast helemaal me niks, gezien de veelal opmerkelijke kordaatheid van deze stemmentellers. Is het probleem daarmee opgelost? Nee, want de mogelijk ellende wordt niet veroorzaakt door de stembureauleden, maar door de software. Onze stemmen worden namelijk bijgehouden met behulp van het programma Ondersteunende Software Verkiezingen (OSV). Deze wordt op een cd-rom (!) aan de stemlokalen geleverd en mag op elke computer draaien. Dus ook op laptops die gebruik maken van Windows XP, en dus al jaren niet meer veilig zijn. Een laptop of pc met verouderde software en een internetverbinding maakt het voor hackers wel heel makkelijk om malware achter te laten.
Gedigitaliseerd
Nederland is een van de meest gedigitaliseerde landen ter wereld, ons wifi-gebruik is spraakmakend en toch is de politiek nog steeds niet in staat tijdig het potloodje in te ruilen voor, bijvoorbeeld, een stemknop en irisscan. Sterker nog, we zijn dankzij de digitale dreigingen weer terug in 1922. What’s next? Zullen we alle belangrijke documenten weer met de hand schrijven en laten verdubbelen door kopiisten? Laten we dan ook een secretaris aanstellen die bijhoudt wie wat wanneer heeft ingezien, in plaats van een prachtige Identity & Acces managementoplossing te gebruiken.
Stempotlood ipv innovatie
In bijna elke sector worden dagelijks spectaculaire innovaties in gebruik genomen. Zorgsector: Philips maakt beeldgestuurde behandelingen mogelijk door inzet van katheters, zodat dat de patiënt niet onder het mes hoeft. Bankwereld: Nederlandse startup Sowdan maakt real time betalingen mogelijk. Agrarische sector: zwermrobotica en drones helpen bij precisielandbouw, en zorgen er zo voor dat onkruidbestrijding wordt beperkt tot een specifiek gebied, met besparingen en een hogere productiviteit als gevolg. Automotive: zelfrijdende auto’s rijden meer dan 8000 kilometer zonder ingreep van mens. Politiek: stempotloodje in ere hersteld en stemmentelsoftware rammelt.
ICT-visie
Hoe kan het dat iedereen en overal spannende innovatieve ontwikkelingen doormaakt, en dat de politiek achterblijft? Er is klaarblijkelijk een gapend gat, zeg maar gerust een canyon, tussen de zakelijke wereld en politieke bestuurders. AGconnect kopte vorige week dat politieke partijen geen enkele ICT-visie hebben. Dat geeft natuurlijk niks, want de markt regelt zichzelf wel. Maar als het gaat om goede cyberwetgevingen en digitale beveiliging van burgers en kwetsbare instanties, dan is het wél heel erg dat de overheid niet thuis geeft. Dus ga niet alleen stemmen 15 maart, denk ook na over hoe we de overheid zover krijgen ICT hoog op de agenda komt. Wellicht moet er een strijdvaardige ICT-minister worden aangesteld. Wie biedt zich aan…?
Bram Haasnoot, RealOpen IT
