Een paar weken geleden heb ik op de Uitmarkt genoten van het moderne dansgezelschap Conny Janssen Danst. In plaats van een voorstelling die af was, schotelden ze het publiek een repetitie voor. Op deze manier wil choreografe Conny Janssen aan de toeschouwers laten zien dat een dans wel gemakkelijk lijkt, maar dat dat komt omdat er uren en uren aan training aan vooraf gaan. ’Het lijkt gemakkelijk omdat het dat niet is’, volgens Conny. Terwijl ik zo zat te kijken, kwam de gedachte in me op dat dit bij softwareontwikkeling niet anders zou moeten zijn. Ook dat is immers een complex proces, waarbij verschillende partijen gezamenlijk naar het eindresultaat toewerken. Toch stort men zich over het algemeen zonder noemenswaardige ervaring of de geringste training in softwareontwikkelingstrajecten.
Met “men” bedoel ik dan vooral de mensen van businesszijde die betrokken zijn in een softwareontwikkelingstraject, zoals businessmanagers, businessanalisten, proceseigenaren en gebruikers. Het is hierbij belangrijk op te merken, dat het deze stakeholders niet is aan te rekenen dat ze zonder enige ervaring op het gebied van systeemontwikkeling in dit soort trajecten stappen. Het zijn meer de omstandigheden die ze hiertoe dwingen. Ga maar na, voor de meeste bedrijfsprocessen wordt gemiddeld maar één keer een nieuw ondersteunend systeem ontwikkeld. Dit betekent automatisch dat de meeste mensen uit de business gedurende hun carrière niet vaker dan één keer met systeemontwikkeling te maken krijgen
Negatieve gevolgen
Dat mensen uit de business weinig ervaring hebben met IT-ontwikkeltrajecten, is er mede de oorzaak van dat veel IT-projecten buiten tijd en budget worden opgeleverd of na oplevering zelfs helemaal niet blijken te voldoen. Zeker bij Agile projecten, waar gedurende het gehele ontwikkeltraject een actieve inbreng van businesszijde wordt gevraagd, helpt het niet als zij niet precies weten wat ze wanneer moeten doen en hoe hun bijdrage aan het project er uit zou moeten zien. Hierdoor ontstaat het risico, dat ze naarmate het project vordert, steeds meer afhaken. Het heeft hoe dan ook een negatieve impact op de efficiëntie en de effectiviteit van een project.
De rol van IT
Omdat systeemontwikkeling nou eenmaal niet het metier van de business is, zullen ze het gebrek aan ervaring ook niet op eigen houtje te boven kunnen komen. Daarom zie ik hier ook veel meer een rol weggelegd voor de mensen van IT-zijde. Zij zijn degenen die, om maar weer even terug te grijpen op de vergelijking met de danswereld, zouden moeten leiden en de business bij de hand zouden moeten nemen. Het gaat tenslotte om IT-geïnspireerde oplossingen en zij hebben het kunstje als het goed is al veel vaker gedaan. IT-specialisten kunnen hierdoor veel beter inschatten wat de kritische succesfactoren zijn van een project, welke informatie cruciaal is om uit te wisselen, welke inspanningen van businesszijde wanneer geleverd moeten worden, enzovoort.
Training in systeemontwikkeling
Als de business daarbij ook nog eens getraind zou worden in systeemontwikkeling voordat met het eigenlijke ontwikkeltraject wordt begonnen, zou dat enorm helpen. De training zou kunnen bestaan uit het ontwikkelen van een prototype of uit het oefenen van werken in een scrum-team. Dit komt niet alleen de kwaliteit van het uiteindelijke systeem ten goede, maar het helpt ook om de stakeholders van de business ervaring te laten opdoen met systeemontwikkeling en hun eigen rol daarin voor zichzelf duidelijk te krijgen. Als de IT de business helpt haar vaardigheden op het gebied van systeemontwikkeling aan te scherpen, wordt het voor IT ook nog eens gemakkelijker om de business te vertrouwen en ze volwaardig op het project aan te sluiten. Ze zullen meer met elkaar een twee-eenheid vormen en met elkaar in de pas lopen. Kortom, met een IT die wat meer de rol van artistiek leider op zich neemt en met een business die wat meer repeteert, wordt systeemontwikkeling een prachtige pas-de-deux.
