Het is een vast zaterdagochtendritueel. Lekker met een vers gezet kopje espresso op de bank de weekendedities van de kranten doorspitten. Eerst de Volkskrant en daarna Het Financieele Dagblad. Vaste prik.
Onlangs werd mijn oog getrokken naar een kop in de Volkskrant van 12 oktober: ‘De smartphone schaadt mens en planeet: kan dat anders’. Dit is natuurlijk een kolfje naar de hand van uw vaste telecomcolumnist. Immers, sinds jaar en dag verdien ik mijn brood door het aan de man brengen van gebruikte telefoons, een onderwerp dat mij nauw aan het hart ligt.
Volkskrantjournalist Niels Waarlo heeft maar liefst drie pagina’s tot zijn beschikking waar hij antwoord kan geven op zijn prangende vraag hoe het anders kan. Wie het artikel leest, komt echter bedrogen uit: zijn vraag wordt allesbehalve beantwoord. Zijn stuk is feitelijk een liefdesverklaring aan de ‘eerlijke’ smartphone van het Nederlandse bedrijf Fairphone en roept alleen maar nieuwe vragen op. Deze maand is de Fairphone 3 op de markt gekomen. Een perfecte timing dus voor zo’n lofzang.
Waarlo geeft in zijn betoog verschillende redenen waarom Fairphone de wereld gaat verbeteren. Zo zijn bloedmineralen een probleem bij de productie van telefoons. Volgens de journalist zouden acht mineralen, waaronder goud en kobalt, op een eerlijke wijze uit de grond gehaald worden voor Fairphone. Direct lezen wij enkele zinnen verder al een enorm voorbehoud. Immers, zo geeft topbestuurder Eva Gouwens van Fairphone in hetzelfde artikel toe: het is onmogelijk, zelfs voor Fairphone, om te garanderen dat de door het bedrijf gebruikte grondstoffen geen bloedmineralen zijn die door kinderen onder erbarmelijke omstandigheden uit de grond zijn gehaald.
De belangrijkste en meest voor de hand liggende oplossing om de milieu-impact van smartphones te minimaliseren is volgens mij tweeledig, maar valt wel onder dezelfde noemer samen te vatten. Verleng gewoon de levensduur van een smartphone. ‘Waardeer het. Repareer het’. Niet voor niets een door SIRE recent gestarte campagne om elektronica te repareren in plaats van weg te gooien of te recyclen. En natuurlijk door gebruikte toestellen te kopen, maar dan liever wel een toestel dat voldoet aan de hoogste kwaliteit zodat zo’n tweedehands iPhone nog een heel lang tweede leven heeft.
Wellicht ben ik bevooroordeeld. Maar is de berichtgeving in de Volkskrant niet veel te eenzijdig en te positief over de mogelijke positieve effecten van de Fairphone? Is de journalist vergeten dat er wereldwijd tot nu toe nog maar 175.000 Fairphone-telefoons over de toonbank zijn gegaan? En verwacht topvrouw Gouwens zelf niet dat er dit jaar nauwelijks 40.000 verkocht gaan worden? Even snel gerekend: dit betekent een wereldwijd marktaandeel van 0,00308 procent. Daar wordt de telecomindustrie echt niet duurzamer door.
Waarom verkoopt de Fairphone nu zo slecht? Gewoon omdat het bij de introductie al een achterhaald toestel is, dat relatief (te) duur is. Maar laat er geen misverstand over bestaan: het concept Fairphone is in potentie zeker een belangrijke stap in het verduurzamen van de mobiele-telefoonmarkt. Daarnaast worden er wereldwijd niet genoeg toestellen ingeruild om iedereen van een refurbished toestel te voorzien. Zoals bijna altijd is er niet één oplossing voor het probleem. Om dus antwoord te geven op de vraag van de journalist: “Kan dat anders?” Het kan zeker ook refurbished. Of als je het geld hebt een Fairphone! En nu weer lekker aan de koffie.
Pieter Waasdorp is managing director bij Renewd. In ChannelConnect beschouwt deze telecomveteraan – met jarenlange achtergrond in telecomdistributie – met een fraaie knipoog de actualiteit in het ICT-kanaal.
