Het proces van digitalisering is niet te stoppen, zelfs niet bij gebouwen met een historische betekenis. Beschermde monumenten bijvoorbeeld, worden omgebouwd tot moderne kantoren. En eeuwenoude gebouwen zoals musea en theaters willen ook bijblijven in het digitale tijdperk.
We hebben het hier over twee werelden die behoorlijk met elkaar kunnen botsen. De ene wereld is historisch, moet worden bewaard en zo min mogelijk en heel voorzichtig worden veranderd. De andere wereld bestaat uit digitalisering, die als rode draad heeft: hoogwaardige (draadloze) netwerken.
Raak de muren niet aan!
Moderne netwerken zijn afhankelijk van mobiliteit en flexibiliteit. Dit is de reden waarom wifi meestal de beste keuze is als het gaat om draadloze netwerken in monumentale panden. Maar dit is een moeilijke taak! Veel historische gebouwen zijn tenslotte onderworpen aan strenge regels.
De essentie bij het creëren van goed functionerende netwerken in historische gebouwen draait om de vraag hoe de moderne componenten zo onopvallend mogelijk kunnen worden geïntegreerd, zonder dat dit belangrijke veranderingen aan het gebouw zelf met zich meebrengt.
Onze Field Application Engineers, die onze klanten begeleiden bij projecten, kiezen soms voor een zeer verrassende benadering. Bij het ene project kregen de wifi-antennes een speciale coating, waardoor ze perfect bij de houten lambrisering pasten. Bij een ander project werden netwerkcomponenten, inclusief kabels, verborgen in meubels. Hierdoor bleef de installatie van buitenaf volledig onzichtbaar. Een beetje creativiteit komt dus goed van pas.
Bakstenen, staal en beton
Een andere beslissende factor die bepaalt welke oplossing leidt tot het gewenste resultaat wordt gevormd door de kenmerken van het draadloze netwerk zelf. Technisch gezien is de sterkte van een draadloos netwerk afhankelijk van twee factoren: de afstand tot het basisstation en welke obstakels er zijn. Door de lucht kan het wifi-bereik tot honderd meter gaan, terwijl vaste materialen als baksteen of beton kunnen leiden tot aanzienlijke signaalverzwakking. Metaal kaatst de golven zelfs terug. Hout of glas zonder coating belemmeren de radiosignalen nauwelijks en absorberen het signaal slechts licht. Het wordt lastiger wanneer er metaal of aluminium gebruikt wordt in of over het glas. Deze verminderen namelijk beiden de wifi-signaaloverdracht. Historische gebouwen, zoals kastelen en forten, hebben meters dikke muren. Een grote variëteit aan materialen kan toegepast zijn in muren of plafonds. Vindingrijkheid is dus geen overbodige luxe.
Signaalsterkte wordt ook beïnvloed door de frequentieband die door de wifi gebruikt wordt. De korte golflengte van de 5-GHz frequentie zorgt ervoor dat het bereik minder is dan die van de 2,4-GHz frequentie. Aan de andere kant zijn er veel minder storingsbronnen in de 5-GHz frequentie die, onder optimale omstandigheden, hogere overdrachtssnelheden biedt. Het gebruik van dual-radio access points, dat wil zeggen apparaten met twee radio-modules, biedt het voordeel dat beide frequentiebanden optimaal kunnen worden benut.
Wanneer signalen worden geblokkeerd door dikke muren of metaal, is de enige optie vaak om voor een omweg te kiezen. Soms kunnen signalen door ‘dunnere’ materialen geleid worden, zoals door hout of het glas van de deuren of ramen. Ook kan de invalshoek van het signaal op het obstakel leiden tot signaalverzwakking of reflectie. Door de juiste plaatsing van speciale antennes (directionele antennes of omni-directionele antennes) kunnen reflecties geminimaliseerd en kan het signaal verbeterd worden.
Overstijgende barrières
Als het doel is om grote afstanden te overwinnen, bijvoorbeeld twee ver uit elkaar liggende vleugels op een groot terrein, zijn point-to-point-verbindingen (P2P) de eerste keuze. Draadloze LAN access points vormen hierbij een draadloze point-to-point-verbinding, waarbij een access point naar een tweede access point zendt, via een line-of-sight transmissiepad. Als de afstand te groot is, of het signaal zich in allerlei vreemde bochten zou moeten wringen, kan het beter via een aantal bijkomende access points als relay stations geleid worden.
Als dit niet helpt, is de enige oplossing om de verschillende technologieën met elkaar te combineren. Technici koppelen bijvoorbeeld een ethernetkabel met powerline-adapters die het netwerksignaal via het stroomnet sturen. Deze combinatie van bedrade en draadloze verbindingen is vaak de enige manier om grote obstakels, zoals extreem dikke muren of plafonds, of langere afstanden in doolhofachtige gebouwen te overwinnen. In zeer afgelegen locaties kan het zelfs noodzakelijk zijn om een mobiel netwerk te gebruiken en daarbij gebruik te maken van gecombineerde 4G/wifi routers met LTE als toegang tot de WLAN.
Stralend van buitenaf
In extreme gevallen kan het nodig zijn dat de netwerkinfrastructuur naar buiten wordt verplaatst. Robuuste outdoor access points worden gemonteerd op palen en het wifi-signaal wordt het gebouw in gestraald door de ramen. Dit betekent dat de technische componenten onzichtbaar blijven van binnenuit en dat het geen noodzaak is om gaten voor kabels of armaturen te boren.
Zoals je kunt zien (of misschien niet kunt zien), zijn er geen grenzen aan de verbeeldingskracht om een uitgebreid netwerk binnen historische gebouwen tot stand te brengen. Historie en moderne technieken hoeven voor wifi dus niet te botsen, maar kunnen heel goed gecombineerd worden.
Jan Buis, Director Business Development Lancom Systems